اسماعیل عالی زاد - عضو هیات علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه علامه طباطبائی تهران
محسن زارع بیدکی - کارشناس ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی تهران

چند دهه است که در میان مفاهیم رایج اجتماعی- اقتصادی، مفهوم توسعه اقتصادی نقش عمده ای را در تعیین جهت دغدغه های علمی دانشگاهیان و شکل گیری دل مشغولی های روشنفکران و تکنوکراتها ایفا میکند. مکاتب نظری مختلفی، این مفهوم را در کانون توجه خود قرار داده و همواره در پی آن بوده اند که ساز و کارهای تعیین کننده پیدایش و تغییر در سمت و سوی این پدیده را تئوریزه ساخته و نقش و میزان اثربخشی هر یک از عوامل تبیین کننده آن را شناسایی و اندازه گیری کنند. در میان جریانهای اندیشه ورز گوناگون، یک الگوی تبیین کننده قدیمی و در عین حال ساده وجود دارد که اصول تبیین کننده خود را برپایه نسبت میان رشد صنعت و توسعه اقتصادی بنا نهاده است. بر اساس این الگوی نظری، صنعت و مناسبات صنعتی، سنگ بنای توسعه اقتصادی محسوب میشود و از این رو، هر چه جوامع صنعتی تر باشند به لحاظ اقتصادی توسعه یافته تر نیز خواهند بود. بنیان نظری پژوهش حاضر نیز بر پایه همین مفروض بنا نهاده شده و درصدد است که در چارچوب یک مطالعه مقایسهای در مقیاسی جهانی و با استفاده از دادههای اجلاس جهانی اقتصاد (داووس)، و بهره مندی از تکنیک مجموعه های فازی نقش صنعت و پارامترهای صنعتی را در توسعه اقتصادی کشورهایی بررسی کند که به لحاظ شاخصهای رقابت پذیری جهانی جایگاه های متفاوتی را در سطوح گوناگون تسخیر نموده اند. از جمله اهداف این پژوهش، تعیین جایگاه صنعت و پارامترهای صنعتی ایران در فرایند توسعه اقتصادی در مقایسه با دیگر جوامع است. نتایج حاصل از این مقایسه میتواند زمینه ساز تدوین سیاستهایی در جهت دستیابی به سطوح بالاتری از توسعه باشد.

صنعت، توسعه صنعتی، توسعه اقتصادی،  رقابت پذیری