مهسا محمدی - دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
افشین توکلی - دانشیار،گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مجید پوریوسف - دانشیار،گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
احسان محسنی فرد - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

به منظور بررسی امکان افزایش عملکرد دانه لوبیا با کاربرد براسینواستروئید، پژوهشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، در سال زراعی 1395-1394 اجرا شد. در این پژوهش، سطوح آبیاری شامل آبیاری مطلوب و اعمال تنش خشکی در کرت های اصلی قرار گرفت و ارقام لوبیا شامل رقم کوشا و ژنوتیپ COS16 و چهار سطح براسینواستروئید شامل عدم مصرف (شاهد)، دو، چهار و شش میکرومولار به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. در مرحله گل دهی، تنش خشکی اعمال شد و هم زمان با اعمال تنش خشکی، بوته های لوبیا با براسینواستروئید (اپی براسینولید) محلول پاشی شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی باعث کاهش شاخص سطح برگ، اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد زیست توده و شاخص برداشت شد و کاربرد اپی براسینولید باعث به حداقل رساندن اثرات منفی تنش خشکی و افزایش در صفات فوق گردید. بالاترین عملکرد دانه با کاربرد غلظت دو میکرومولار اپی براسینولید با میانگین 2/2068 کیلوگرم بر هکتار به دست آمد. در بین ارقام مورد مطالعه نیز، رقم کوشا در شرایط آبیاری مطلوب با میانگین 45/3025 کیلوگرم بر هکتار، عملکرد دانه بیشتری نسبت به ژنوتیپ COS16 نشان داد. بنابراین، کاربرد اپی براسینولید را به عنوان راه کاری جهت افزایش مقاومت به تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه لوبیا در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی می توان پیشنهاد نمود.

اجزاء عملکرد, شاخص برداشت, شاخص سطح برگ, عملکرد زیست توده, وزن دانه