سمیه کرمی - دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
هاشم هادی - استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
مهدی تاجبخش شیشوان - استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
سید علی محمد مدرس ثانوی - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد آب قابل استفاده و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل سطوح مختلف نیتروژن با چهار سطح صفر، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار و عامل سطوح مختلف زئولیت در دو سطح صفر و 10 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که افزایش فواصل آبیاری، به ویژه آبیاری بعد از تخلیه 75 درصد آب قابل استفاده، منجر به کاهش کلروفیل (37 درصد)، عملکرد خشک علوفه (40 درصد)، ماده خشک قابل هضم (18 درصد)، پروتئین (17 درصد) و خاکستر (16 درصد)، ولی باعث افزایش الیاف شوینده در محلول خنثی (16 درصد) و اسیدی (7 درصد) نسبت به تیمار آبیاری شاهد شد. اما، کاربرد زئولیت در شرایط تنش کم آبیاری، منجر به افزایش محتوای کلروفیل، عملکرد خشک علوفه، ماده خشک قابل هضم، پروتئین و خاکستر و کاهش الیاف شوینده در محلول اسیدی و خنثی شد. در شرایط کمبود آب در خاک، همچنین در شرایط کاربرد زئولیت، مصرف بیش از 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن تاثیری در عملکرد علوفه خشک نداشت. بنابراین، در صورت استفاده از زئولیت، کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، برای به دست آوردن عملکرد علوفه مناسب و با کیفیت تاج خروس کافی است.

پروتئین خام, تنش کم آبی, خاکستر, فتوسنتز, ماده خشک قابل هضم