محسن باقری ده آبادی - دانشجوی دکتری، گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
حسین مقدم - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمد رضا چایچی - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
نسرین زیلوئی - دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

به منظور بررسی تاثیر کود زیستی و محلول پاشی برخی عناصر کم مصرف بر عملکرد کمی و کیفی سورگوم علوفه ای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعه پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج به صورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با میکوریزا در کرت های اصلی و محلول پاشی آهن با غلظت های صفر، 4 و 8 در هزار و محلول پاشی روی با غلظت های صفر، 3 و 6 در هزار در کرت های فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان دهنده تاثیر مثبت و معنا دار کاربرد توام میکوریزا و محلول پاشی آهن و روی بر عملکرد خشک، ارتفاع بوته، وزن ساقه، وزن برگ، پروتئین خام، کربوهیدرات های محلول در آب و خاکستر در سطح 1 درصد و فیبر های غیر محلول در شوینده اسیدی در سطح 5 درصد بود. ولی، محلول پاشی آهن و روی تاثیر معنا داری بر درصد هم زیستی ریشه نداشت. همچنین، هیچ کدام از عامل های مورد بررسی بر تعداد برگ تاثیری نداشت. در این میان، تیمار کاربرد میکوریزا و محلول پاشی با غلظت 4 در هزار آهن و 3 در هزار روی بالاترین عملکرد را تولید کرد و در مقایسه با شاهد 40 درصد افزایش عملکرد داشت. با توجه به نتایج آزمایش، این تیمار برای رشد عملکرد و خصوصیات کیفی سورگوم علوفه ای رقم’پگاه‘ در منطقه کرج توصیه می شود.  

پروتئین خام, عملکرد علوفه, عناصر کم مصرف, کود زیستی, ماده خشک قابل هضم