علی کامکار
رضا متقی

اهداف:با توجه به شیوع بالای اختلال بی خوابی در سالمندان زن این پژوهش با هدف تاثیر موسیقی درمانی MAT و درمان شناختی رفتاری CBT بر کیفیت کلی خواب و خرده مقیاس های کیفیت خواب زنان سالمند انجام شده است مواد و روش ها پزوهش حاضر از نوع ازمایشی بوده و جامعه آماری پژوهشی از 5000 سالمند عضو کانون جهان دیدگان شیراز و جامعه نمونه از 57 نفر زن با انتخاب تصادفی و احتساب شرایط ورود و خروج تشکیل می شدند به دنبال ریزش 10/53 درصدی 51 نفر سالمند با میانگین سنی 67/43 سال مبتلا به بی خوابی اولیه بودند با شاخص کیفیت خواب پیترزبورگ PSQI در پیش ازمون پس ازمون و پی پیری مورد ارزیابی قرار گرفتند مداخله چهار هفته ای دو باردر هفته با موسیقی مناسب شامل درون مایه های موسیقی آرام بخش فرح بخش و نیرو بخش برای کاهش اضطراب شبانه و سرحالی و سرزندگی روزانه و مداخله درمان شناختی رفتاری چهار هفته ای دوبار در هفته بر اساس دستور عمل اسپای برای گروهای مورد نظر انجام شد برای تجزیه و تحلیل داده ها از بسته آماری SPSS21 و روش های اماری تحلیل کوورایانس تک و چند متغیره انکوا و مانکوا استفاده شد یافته ها میانگین نمرات کیفیت کلی خواب قبل از مداخله درگروه های آزمایش 1و2 و کنترل به ترتیب 13/32 و13/28.12/95 بود کهپ س از مداخله در پس ازمون به 7/53،10/13و13/82 و در پی گیری 3 ماه بعد به 7/05و9/73و13/82 تغییر یافت تفاوت میانگین نمرات کیفیت کلی خواب پس از مداخله از لحاظ اماری معنادار P<0/001 بود نتیجه گیری بر اساس یافته های این پزوهش موسیقی درمانی و درمان شناختی رفتاری بیشتر از درمان شناختی رفتاری به تنهایی میتوانند منجر به ارتقاء کیفیت کلی خواب و کاهش نشانه های اختلال بی خوابی در سالمندان زن گردد

اختلال بی خوابی،موسیقی درمانی،درمان شناختی رفتاری،سالمندان زن