اصغر اشرف پور - سرهنگ
ابوالفضل سیدمهدوی چابک - ستواندوم وظیفه

سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود همواره درطول تاریخ شاهد بلایای طبیعی و غیرطبیعی بسیاری بوده و خسارت مالی وانسانی فراوانی متحمل شده است از این رو جایگاه نظری و عملی پدافنددربرابر بحران دراین گستره اهمیت بسیاری دارد. دراین میان پدافندغیرعامل مجموعه اقدامات غیرمسلحانه ای است که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان ها ، تاسیسات شهری و تجهیزات و شریان های شهری و منطقه ای درمقابل عملیات خصمانه و مخرب دشمن میگردد. باتوجه به این مسائل کاربرد پدافندغیرعامل و توجه به اصول آن دربرنامه ریزی شهری میتواند تاحد زیادی به کاهش آثار مخرب این نوع بحران ها بیانجامد.از مهمترین این اقدامات استفاده از اصول پدافندغیرعامل به عنوان راه حلی جهت کاهش خطرپذیری دربرابر خطرات مختلف و افزایش کارایی هنگام روبرو شدن با خطر است که باید در سطوح مختلف برنامه ریزی و از جنبه های مختلف منطقه ای شهرسازی و معماری موردتوجه قرارگیرد.همچنین پدافند غیرعامل از راهبردهای مهم و حیاتی دفاعی است که نکته بارز استفاده از آن، خصوصیت بازدارندگی بالایی است که ایجاد می کند. بدین ترتیب هدف این نوشتار بررسی جایگاه و نقش پدافند غیر عامل در برنامه ریزی شهری است. روش تحقیق در این پژوهش بر اساس روش توصیفی-تحلیلی بوده که از منابع اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که پدافند غیرعامل یکی از بخش های مهم برنامه ریزی شهری است و اصول آن آنچنان با ساخت شهر گره خورده که هیچگاه نمیتوان آنها را از برنامه ریزی های شهری خط زد.

پدافند غیر عامل،برنامه ریزی شهری،مدیریت بحران،شهرسازی