بررسی تاثیر آموزش بر کیفیت زندگی در بیماران دچار پای دیابتی در بیمارستان های آموزشی شهر ارومیه

پیش زمینه و هدف: بیماری دیابت یکی از معضلات مهم بهداشتی درمانی جامعه جهانی است که گاه می تواند منجر به گانگرن و حتی قطع عضو و تحمیلبار مالی، روانی و کاهش کیفیت زندگی و اشکالات متعددی در زمینه بازتوانی در سراسر عمر بیمار شود. از سوی دیگر تاثیر آموزش به بیمار توسط پرستار برکیفیت زندگی بیماران دچار بیماری های مزمن به عنوان یکی از نقش های پرستار مورد تاکید قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثرات آموزشبر کیفیت زندگی در بیماران دچار پای دیابتی در بیمارستان های آموزشی شهر ارومیه انجام شد.مواد و روش کار: این مطالعه نیمه تجربی طی دو مرحله قبل و بعد از آموزش بر روی 136 بیمار دیابتی، به صورت تخصیص تصادفی انجام شد. شرکتکنندگان به دو گروه مساوی مداخله و شاهد تقسیم شدند. ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی خاص بیماران دارای زخم پایدیابتی (DFS) بود که قبل از مداخله، به صورت مصاحبه حضوری تکمیل گردید و بعد از تعیین نیازهای آموزشی، یک برنامه آموزشی برای گروه مداخله انجام شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS18 با استفاده از آمار توصیفی و آزمون زوجی، و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تعداد 136 نفر از افراد واجد شرایط ورود به مطالعه، 22 در صد افراد را مردان و 28 درصد را زنان تشکیل می دادند. میانگین سنی این افراد53/58 سال و از نظر وضعیت تاهل، 92 درصد متاهل و 8 درصد مجرد بودند. از نظر وضعیت مالی 42/6 درصد در سطح ناکافی و 57/4 درصد نیز در سطح کافی قرار داشتند. میانگین مدت ابتلای افراد به بیماری دیابت 5/27 سال بود و در میان این افراد، تنها 15/4 درصد، تزریق انسولین را انجام می دادند. 19/1 درصد از افراد، رژیم غذایی خود را رعایت و 50/7 درصد از آنان مصرف منظم دارو داشتند. علت مراجعه افراد به این مرکز بهداشتی در درجه ی اول، سلولیت بود که تمامی بیماران بدان دچار بودند و 30/9 درصد از آنان مصرف منظم دارو داشتند. علت مراجعه افراد به این مرکز بهداشتی در درجه ی اول، مجبور به قطع عضو شدند. در بررسی ابعاد کیفیت زندگی در دو گروه مورد بررسی آزمون و کنترل مشخص شد که در مورد ابعاد لذت بردن از زندگی،فعالیت های روزانه، عواطف، روابط با دوستان، نگرش مثبت، تبعیت از درمان و رضایت مندی تفاوت معنی داری وجود دارد (p<0/05)، ولی بررسی میانگین و انحراف معیار دو گروه آزمون وکنترل نشان داد که میانگین کیفیت زندگی گروه کنترل در ابعاد ذکر شده پایین تر از گروه آزمون است. در بررسی ارتباطکیفیت زندگی با متغیرهای مورد بررسی، ارتباط معنی داری بین متغیر سن، جنس، وضعیت مالی، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل و کیفیت زندگی هر دوگروه مورد بررسی یافت شد (p<0/05). اما در سایر موارد مانند مدت ابتلا به بیماری، رعایت رژیم غذایی و محل سکونت ارتباط معنی داری دیده نشد (p> 0/05). بحث و نتیجه گیری: ارائه آموزشهای مناسب در زمینه پیشگیری از عوارض و تاخیر در بهبود و درمان پای دیابتی از طریق بالاتر بردن سطح آگاهی مددجویان می تواند سبب افزایش کیفیت زندگی در بیماران دچار پای دیابتی گردد.

Keywords:

کیفیت زندگی , آموزش , پای دیابتی