شادیه تقوایی - مربی بالینی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران
شکیبا لجمیری - دانشجوی کارشناسی پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران

سابقه و هدف : به لحاظ آماری و اپیدمیولوژیکی، سرطان پیش از 15 سالگی، سرطان کودکان نام گرفته که شایعترین آنها درکودکان، سرطان خون میباشد.سرطان خون نوعی بیماری پیشرونده و بدخیم اعضای خونساز بدن میباشد که میزان کشندگی بالا،هزینه های گزاف درمانی، زمان طولانی بستری شدن در بیمارستان و بارسنگین اقتصادی اجتماعی ایجاد می کند. علت دقیق سرطانخون مشخص نیست اما در بعضی تحقیقات ارتباط برخی از عوامل با ایجاد این بیماری نشان داده شده است، با توجه به سبکپیشرونده شیوع این بیماری در میان جوامع انسانی مطالعه ی حاضر با هدف تعیین عوامل موثر در بروز سرطان خون در کودکانزیر 15 سال انجام شده است.روش جستجو : مطالعه ی پیشرو یک مطالعه ی مروری می باشد که با جستجو در بانک های اطلاعاتی و سایت های معتبرعلمی google scholar, elmnet , SID, Medline, magiran , iranmedex با کلیدواژه های سرطان خون، عوامل خطر، لوسمی، کودکان و معادل انگلیسی آنها در محدودهی زمانی سالهای 2009 تا 2018 انجام گرفته است و از میان تمامی مقالاتیافته شده 23 مقاله مورد_ شاهد، توصیفی و تحیلی مطابق با هدف مطالعه تشخیص داده شد و مورد استفاده قرارگرفت.یافته ها: مطالعات مختلف نشانداد که میزان بروز بیماری در جنس مذکر 1/5 برابر بیشتر از جنس مونث میباشد. بیشترین میزان بروز در گروه سنی 0-4 سال مشاهده شد. درصد بروز این بیماری در افراد با گروه خونی O و A بیش از B و AB بود و همچنین در +RH احتمال بروز این بیماری بالاتر از -RH است. میان سابقه مصرف دارو درحین بارداری ،برخورد کودک با اشعه، سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان، تغذیه از شیر مادر با ایجاد سرطان خون رابطه معنادار وجود دارد. بین شغل پدر، مصرف دخانیات توسط مادر کودک در دوران بارداری، مصرف دخانیات توسط پدر، تماس با دام، شرکت پدر در جنگ های شیمیایی، تعداد افراد خانواده بیش از 5 نفر، نسبت فامیلی بین والدین، ابتلا به بیماریهای ویروسی آبله مرغان و اوریون بابروز لوسمی ارتباط معکوسبصورت معنادار داشته و بعنوان عوامل محافظتی شناخته شده اند ،همچنین رابطه ی مستقیم نرخ بیکاری، نسبت شهرنشینی وشاخص توسعه ی انسانی نسبت به نرخ بروز سرطان خون، مشهود است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعات مختلف،عوامل ژنتیکی،محیطی و سابقه خانوادگی در بروز سرطان خون بسیار تاثیرگذاربوده است. آگاهی از این عوامل می تواند در پیشگیری از بروز سرطان خون در کودکان زیر 15 سال موثر واقع شود به همین منظورپیشنهاد می شود که کلاس های آموزشی در اینراستا جهت آگاهی دهی برگزار شوند.

کودکان، سرطان خون، لوسمی