فاطمه اسلامی سمسکنده - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی
ناهید جوانمرادی - استادیار دکترا، دانشگاه علامه طباطبایی

خیارات از جمله ی حقوق و قابل اسقاط شمرده شده اند. خیار غبن یکی از خیارات مهم در مبحث معاملات است که اسقاط آن با دقت نظر حقوق دانان با اشکالات فراوانی مواجه شده تا جایی که امکان اسقاط این خیار را دچار تردید نموده است. خیار غبن، وسیله ای است برای برقرای تعادل تقریبی بین عوض و معوض معامله ای که در آن یکی از طرفین، متضرر شده و معادل آنچه تسلیم کرده، دریافت نکرده است. اکثریت فقها نیز در نظریات خود پیرامون خیار غبن معتقد به قابل اسقاط بودن آن در ضمن عقد می باشند و قانون مدنی کشور ما نیز به پیروی از نظریه مشهور فقها بر جواز اسقاط خیار غبن مهر تایید زده است، اگرچه اسقاط خیار غبن باعث تداوم و بقاء قرارداد می شود و لزوم آن را تضمین می کند، اما صوری هم قابل تصور است که این اسقاط باعث تضییع حق شده و وجه نیک آن را از بین می برد، لذا اسقاط خیار غبن، به صورت مطلق موجب بقاء بیع نمی شود، بلکه در برخی موارد با وجود اسقاط آن نیز، امکان انحلال عقد بیع وجود دارد؛ همچنین شرط اسقا ط کافه خیارات و از جمله خیار غبن که به موجب بخشنامه شماره 35126-1093 اداره ی ثبت اسناد و املاک به صورت الزامی در اسناد رسمی گنجانده می شود، با ایرادات و اشکالاتی مواجه است که مشروعیت این شرط را تحت تاثیر قرار می دهد.

خیار غبن، فقه، غبن فاحش، مغبون