مهین چناری - عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی، دانشگاه قم
زهرا کاظمی زاده - کارشناس ارشد علوم تربیتی، دانشگاه قم

شهروندی از مهم ترین ایده های اجتماعی است که به منظور کمک به شناخت بهتر جامعه، روابط درونی آن و هدایت کنش ها و رفتارها پدید آمده است. از سویی، فرایند شتابان جهانی شدن بعد از انقلاب صنعتی و پدیده اینترنت و فضای مجازی به عنوان یکی از برآیندهای جهانی شدن، باعث تاثیر در مفاهیم اصلی جغرافیای سیاسی همچون ملت، حکومت، مرز، حاکمیت و ... شده و تاثیرات متقابل فضای مجازی و فضای واقعی زندگی انسانی، ضرورت پژوهشی جدید در این زمینه را فراهم می سازد. این پژوهش که از نوع تحقیقات توصیفی است، با هدف بررسی راهکارهای تربیت شهروندی بر مبنای هنجارهای اسلامی در فضای مجازی انجام شده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که اینترنت و فضای مجازی می تواند فضای مناسبی برای احیا و تقویت ابعاد از دست رفته مشارکت سیاسی در جوامع باشد و آموزش شهروندی در این فضا می تواند منجر به تحکیم و تقویت نظام ارزشی و مهارت های شهروندی در جهت استحکام حکومت مردمی و مشارکت پایدار شهروندان در امور اجتماعی گردد. در این رابطه نیز راهکارهای تربیتی در زمینه مولفه ها، اهداف و اصول تربیت شهروندی بر مبنای هنجارهای اسلامی و ویژگی های شهروند جامعه اسلامی ارائه می شود.

شهروند، تربیت شهروندی، فضای مجازی