عبدالحسین محمدی - کارشناس ارشد آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی
قربانعلی فتحی - دانشجوی کارشناس ارشد مدیریت مناطق بیابانی
حسن عنایتی - دانشجوی کارشناس ارشد آبخیزداری دانشگاه تهران

کشور ایران از تنوع آب و هوایی خاصی برخوردار بوده و از اقالیم مختلف آب و هوایی مثل اقلیم بیابانی با کمتراز 50 میلیمتر بارندگی سالانه تا اقلیم مرطوب خزری که بارندگی آن به بیش از1500 میلیمتر میرسد تشکیل شدهاست. ارزیابی طرحهای آبخیزداری به منظور بررسی می زان تحقق اهداف، بهبود روشها، بازنگری سیاست ها ی کلان و خرد و ابداع شیوه ها ی نوین، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. روانآب سطحی یکی از مهمترین و کاربردی ترین مراحل چرخه هیدرولوژیکی به شمار میرود. ایجاد روانآب سطحی و هرز رفتن آبها، عمدتاً از بهره وری غیر اصولی از حوزههای آبخیز ناشی میشود. از جمله منابع اصلی آبهای سطحی، سیلاب حاصله از ریزشهای جوی میباشد که عمدتا در فصل زمستان و بهار در رودخانه های فصلی و دائمی جاری میگردند و در مواردی بدون استفاده از دسترس خارج میشوند و قسمتی نیز در زمین نفوذ مییابند. بنابراین مهار سیلابها به صورت سدهای ذخیرهای و تغذیهای و نفوذ روانآبهای سطحی از طریق اقدامات بیومکانیکی مانند پتینگ، فارو، بانکت و ... استفاده بهینه از آنها در تولیدات کشاورزی از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. در این راستا به بررسی هیدرولوژیکی حوزه آبخیز ضیا آباد قبل و بعد از انجام عملیات اجرایی پرداخته و میتوان گفت که سازه های اجرایی جهت کاهش حجم سیلاب و کاهش روسوبات در پاییندست تاثیر بسزایی دارد.

روانآب سطحی، سیلاب، هیدرولوژیکی