یحیی کاظمی - دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان

خویشتن داری به معنی حکومت عقل بر فرد است که همه اهداف اخلاقی تربیت را پوشش می دهد. خویشتن داری هم معنی با تقوا در اسلام؛ عامل ایجاد خودشکوفایی در فلسفه اگزیستانسیالیزم؛ و عامل اشراق در عرفان است. تحقق این هدف کلیدی از دغدغه ها ی مهم نظام های تربیتی، از باستان تا کنون، بوده است. با ورود شبکه های اجتماعی از طریق فضای مجازی در عرصه ی اجتماعی و سیاسی، قدرت نفوذ افراد در سرنوشت خود افزایش یافته است. فضای مجازی و شبکه های اجتماعی امکان تجربه را افزایش داده است و تاثیر یک طرفه و مستبدانه نظام تربیتی و رسانه های سنتی کم رنگ شده است. تربیت رسمی می تواند از این موهبت، آگاهانه بهره برداری کند و امکان خودشکوفایی دانش آموزان را از طریق تقویت فردیت و خویشتن داری افزایش دهد. به این منظور استفاده از شبکه های اجتماعی در مدارس و ارائه ی موضوعات درسی در آنها جهت اظهار نظر موافق یا مخالف دانش آموزان فرصت تعیین یا تغییر اهداف و محتوای درسی را برای همه آنها فراهم می کند. در فضای مجازی هر دانش آموزی می تواند با دنبال کردن موضوعات مورد نظر خود، برنامه ای متقاوت با سایر دانش آموزان دنبال کند. در مجموع این فرایند به تحقق فردیت و خویشتن داری در تربیت انسان ها کمک می کند.

فضای مجازی، خویشتن داری، تربیت، شبکه های اجتماعی، برنامه درسی