دادگاه اختصاصی ویژه غیرمسلمانان و قلمرو صلاحیت آن

جمعیت حاضرو ساکن در سرزمین دولت اسلامی، ترکیبی از مسلمانان و غیرمسلمانان است. مسلمانان، اتباع اصلی و ایمانی دولت اسلامی به شمار می آیند،اما غیرمسلمانان به لحاظ سیاسی دو دسته اند: آنان که پیمان ذمه را پذیرفته اندو اتباع فرعی و قراردادی دولت اسلامی محسوب می شوند و دیگران که بیگانه قلمداد می گردند. بیگانگان نیز بر حسب اینکه با قرارداد امان و یا بدون آن در دارالاسلام حضور داشته باشند به دو گروه مستامن و غیرمستامن تقسیم می شوند. از سوی دیگر، غیرمسلمانان به کتابی (یهودی، مسیحی، زرتشتی) و غیرکتابی تقسیم می گردند. همان طورکه در دعاوی مسلمانان صلاحیت الزامی و تکلیف قاضی مشروط به مراجعه طرفین نیست و مراجعه یک طرف نیزباهمه آداب و شرایط مخصوصش قاضی را به رسیدگی مکلف می کند، در دعاوی دو ذمی نیز چنین خواهد بود و در فرض مراجعهیک طرف، صلاحیت تخییری به صلاحیت الزامی تبدیل خواهد شد؛ نه آنکه اصولا تکلیف رسیدگی از عهده قاضی ساقط شود

Keywords:

محاکم قضایی , غیرمسلمان , دادگاه اختصاصی ویژه و صلاحیت آن.