هادی ایوبی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی صنعتی دانشگاه علم و هنر یزد
ناصر صدرا ابرقویی - عضو هیئت علمی گروه صنعت و فن - دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد یزد- ایران،

این پژوهش به شناسایی و ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومیکی در کاهش حوادث و ضایعات اسکلتی عضلانی و ارائه راهکارهای کنترلی در بخش آتش نشانی پخش فرآورده های نفتی مشهد مقدس پرداخته است. روش انجام این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و از نظر شیوه اجرای پژوهشی یک پژوهش توصیفی تحلیلی است. برای شناسایی ریسک فاکتورهای ارگونومیکی از پرسشنامه های فهرست بازرسی ارگونومیک، پرسشنامه نگاشت بدن و پرسشنامه سنجش میزان کیفیت زندگی کاری و به منظور سنجش میزان سلامتی کا در عملیات و اداری از پرسشنامه بررسی میزان سلامتی بهره گرفته شد. در زمینه تاثیر مشاغل جامعه هدف بر روی ایجاد مشکلات ارگونومیک، به بررسی دو عملیات نیروهای آتش نشانی پرداخته ایم. 1- عملیات اطفاء حریق 2- عملیات امداد و نجات که این دو شغل دارای بیشترین اختلالات اسکلتی- عضلانی بودند. در زمینه کیفیت زندگی کاری آتش نشان ها قبل از مداخله ارگونومی، با توجه به نتایج پرسشنامه سنجش میزان کیفیت زندگی کاری ملاحظه شد کیفیت زندگی کاری در جامعه هدف قبل از مداخله ارگونومی بالاتر از میانگین می باشد، و آزمون پذیرفته می شود. همچنین با توجه به نتایج پرسشنامه نگاشت بدن نشان داده شد که در زمینه بخش های از اعضای بدن تحت تاثیر مشکلات ارگونومیک، علت و نوع حوادثی که ناشی از استفاده از تجهیزات غیر ارگونومیک، آسیب های ناحیه مهره های گردن، آسیب های ناحیه مفصل شانه، آسیب های ناحیه مفصل آرنج بوده است. همچنین با توجه به پرسشنامه فهرست بازرسی ارگونومیک برای افزایش ایمنی راحتی و بهره وری نشان داده شد که اعمال راهکارهای کنترلی در کاهش ریسک فاکتورهای ارگونومیکی موثر بوده و کیفیت زندگی کاری را افزایش داده است.

اختلالات اسکلتی عضلانی، ریسک فاکتورهای ارگونومیکی، عملیات اطفاء حریق، عملیات امداد و نجات