زهرا بقایی فر - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور تهران، ایران
نعیمه حمزه ای - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور تهران، ایران
عاطفه مهرافزا - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

مطالعه تکوین اندام های زایشی اهمیت ویژه ای در علم گیاه شناسی و زیست شناسی تکوینی دارد. در این پژوهش مراحل و چگونگی تکوین میکروگامتوفیت در Echinace purpurea مورد بررسی قرار گرفت. گلها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشت شد، درFAA70 تثبیت و در الکل%70 نگهداری گردید. نمونه ها پس از قالب گیری در پارافین، با ضخامت 7-10 میکرومتر با میکروتوم برش گیری و رنگ آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین انجام شد. لام های تهیه شده از مراحل مختلف تکوینی با دقت و با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی و عکسبرداری گردید. نتایج نشان داد که هنگام تحول مریستم رویشی ساقه به مریستم زایشی، ابعاد مریستم و رنگ پذیری آن افزایش یافته، مریستم ضمن مراحل تکوین به گلچه ها تغییرات ریختی از محدب به مسطح و تا حدی فرورفته را در محل گلچه های مرکزی پیدا میکند که ناشی از رشد سریع تر سهم های گلچه ای حاشیه ای و فشار به سهم های مریستمی گلچه های مرکزی می باشد. حاوی دو نوع گلچه، با گلچه های زبانه ای با گلهای عقیم و نازا و گلچه لوله ای با گلهای نرماده و زایاست. بساکها تتراسپورانژی بوده و نمو دیواره بساک از نوع دولپه ای است. دیواره بساک جوان شامل اپیدرم، لایه مکانیکی و لایه تاپی است. لایه تاپی پلی پلوئیدی بالایی را نشان میدهد که برای متابولیسم آن ضروری است و در مراحل اولیه از نوع ترشحی ولی در مراحل پایانی تکوین از نوع پلاسمودیال است. تقسیم سلولهای مادر گرده از نوع ناهمزمان است. تترادهای میکروسپور عمدتا از نوع تتراهدرال و گاهی تتراگونال می باشند. دانه های گرده سه شکافه و با تزئینات سوزنی شکل در زمان انتشار هستند

بساک، تتراد، دانه گرده، سرخارگل، لایه تاپی، میکروسپور