رضوان کرمی برزآباد - دکتری بیوتکنولوژی گیاهی، استادیار دانشگاه پیام نور
عاطفه سعادت خواه - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهی دانشگاه پیام نور

تنش کم آبی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک به شمار میرود. علاوه بر تغییرات فیزیولوژیک ناشی از بروز تنش، خسارت فزاینده عوامل اکسنده نیز موجب محدودیت رشد و تولید میگردد. گیاهان در مقابله با تنش کم آبی به تجمع اسمولیتهایی مثل پرولین، گلایسین بتائین و کربوهیدرات محلول میپردازند. در این آزمایش تیمارهای آزمایشی شامل دو رژیم آبیاری (بدون تنش و تنش شدید در مراحل رویشی و زایشی) به عنوان عامل اصلی و ترکیب فاکتوریلی از دو تیمار کودی بر اساس نیتروژن مورد نیاز گیاه (شاهد و اوره به میزان 11 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل فرعی بودند. در این آزمایش صفات فیزیولوژیک گیاه نعناع اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری بر تمام صفات مورد مطالعه معنیدار گردید، و تنش کم آبی باعث افزایش میزان تجمع پرولین، گلایسین بتائین و کربوهیدرات محلول در نعناع گردید. افزایش میزان ترکیبات پرولین، گلایسین بتائین و کربوهیدرات محلول در برگها در جهت تنظیم اسمزی و ایجاد شرایط مناسب برای جذب آب از محیط خاک موثر میباشد. با افزایش شدت تنش از میزان کربوهیدرات محلول برگ کاسته شد.

تنش کم آبی، پرولین، گلایسین بتائین، کربوهیدرات محلول، کود نیتروژنی، نعناع