توفیق طاهرخانی - فارغ التحصیل دکتری رشته اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
رسول اصغری زکریا - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
منصور امیدی - گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
ناصر زارع - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

زعفران (Crocus sativus L.) با طعم، عطر و رنگ خاص هم دارای مصارف غذایی و هم دارای خواص دارویی فراوانی است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر استفاده از مقادیر ساکارز به عنوان پیش ماده بر مقادیر کروسین و سافرانال و بیان ژنهای کنترل کننده آنها در کشت سوسپانسیونی زعفران میباشد. برای این منظور ریزنمونه های پیازهای زعفران در محیط MS1/2 کشت و در محیط سوسپانسیون سلولی با دو مقدار 15 و 45 گرم بر لیتر ساکارز به عنوان تیمار اضافه شد و نمونه برداری در دو زمان 24 و 72 ساعت پس از اعمال تیمار نسبت به جمع آوری نمونه در سه تکرار انجام شد. اندازه گیری متابولیت های ثانویه با HPLC و بررسی بیان ژن ها با Real time PCR انجام شد. نتایج نشان داد اضافه نمودن 45 گرم بر لیتر ساکارز و برداشت بعد از 24 و 72 ساعت پس از اعمال تیمار بر افزایش بیان ژنهای CsLYC وCsGT-2 موثر است ولی بر ژن CsBCH تاثیر معنی داری ندارد. همچنین این شرایط موجب افزایش مقادیر کروسین و سافرانال میشود و ساکارز میتواند به عنوان پیش ماده ی مناسبی برای افزایش تولید متابولیت های ثانویه در زعفران مورد استفاده قرار گیرد.

ساکارز، سافرانال، کروسین، زعفران، HPLC ، Real time PCR