علی شیراوند - دانشجوی کارشناسی ارشد ، رشته عمران حمل و نقل ، دانشگاه آزاد تهران شمال
امیر اسماعیل فروهید - استادیار ، گروه مهندسی عمران ، واحد پرند ، دانشگاه آزاد اسلامی پرند ، ایران

افزایش سهم سامانه های حمل و نقل همگانی از سفرهای شهروندان، از مهمترین راه های بهبود معضل تراکم ترافیک در شهرهاست. در این راستا پیش بینی رفتار شهروندان در رابطه با انتخاب نوع وسیله سفر و دلیل آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این پژوهش، دستیابی به مدلی است که احتمال انتخاب وسیله سفر توسط شهروندان را پس از احداث خطوط ریلی سبک نشان دهد. همچنین این مدل باید نشان دهد که با اعمال تغییرات در مشخصه گزینه ها، احتمال انتخاب وسیله سفر چه تغییری می کند تا از مقایسه تاثیر نسبی یک مشخصه با سایر مشخصه ها بتوان به ارزش نسبی آنها پی برد و با سنجش مقدار اثرگذاری هر مشخصه بتوان راهکارهایی برای تغییر الگوی انتخاب ها و در نتیجه تغییر سهم سامانه های حمل و نقل به دست آورد. مبنای این مدل نیز آن است که سفر کننده، انتخاب گزینه ها وسیله ها را برای کسب حداکثر منافع کرایه، زمان سفر و ... انجام می دهد. لذا در این مطالعه، سعی شده تا ضمن شناسایی عوامل تاثیرگذار در انتخاب وسیله سفر، ابتدا ساختار توابع مطلوبیت وسایل نقلیه موجود سواری، تاکسی، موتورسیکلت و حمل و نقل همگانی برای سفرهای شهروندان یزدی با اهداف مختلف به دست آید. سپس با تکمیل تعداد 600 پرسش نامه به تحلیل نظرات مردم شهر یزد با استفاده از روش سنجش ترجیحات انتخاب وسیله سفر SP پرداخته می شود تا تعیین گردد در صورت احداث خطوط ریلی سبک، احتمال انتخاب وسایل مختلف سفر چه تغییری می کند. در نهایت نیز با استفاده از این اطلاعات مدل سازی از یک تابع لاجیت چندجمله ای انجام و تلاش شد با کالیبراسیون مدل لاجیت آشیانه ای توسط نرم افزار دقت مدل افزایش یابد.

مدل انتخاب وسیله نقلیه، لاجیت آشیانه ای، روش سنجش ترجیحات شهروندان، کالیبراسیون