محسن عزیزی - دانشجوی دکتری منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند
ابوالفضل اکبرپور - دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه بیرجند

محدودیت میزان بارش در کنار رشد روز افزون جمعیت که باعث محدودیت شدید منابع تجدیدپذیر و افزایش تقاضای آب در کشور شده است، امر مدیریت تقاضا و اصلاح الگوی مصرف را بیش از پیش ضروری ساخته است. از مهمترین روشهای مدیریت مصرف، کاهش آب بدون درآمد و نشت آب در سامانه های آبرسانی است. نشت از شبکه های توزیع آب در ایران، درصد قابل توجهی از آب بدون درآمد را تشکیل می دهد. در حال حاضر، روشهای مختلفی برای نشت یابی از طریق اندازه گیری مقدار آن به کمک دستگاه های نشت یاب به کار برده می شوند. در این تحقیق اقدامات نشت یابی شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی در راستای کاهش آب بدون درآمد و توجیه اقتصادی عملیات نشت یابی مورد بررسی قرار گرفت. با هزینه 1681 میلیون ریال در سال 1395 جهت انجام نشت یابی خطوط انتقال و شبکه توزیع و انشعابات روستاها، از هدررفت 518371 مترمکعب می توان جلوگیری نمود. با لحاظ قیمت تمام شده هر مترمکعب آب 19471 ریال، میزان صرفه جویی ناشی از اقدامات نشت یابی در سال فوق برابر 10093 میلیون ریال می باشد.

نشت یابی، آب بدون درآمد، هدررفت