شهرام ساری اصلانی - دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی Ph.D غنایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

تبیین و تحلیل مشترکات اندیشه های عرفانی دو عارف بزرگ و سترگ خواجه عبداالله انصاری و شیخ نجم الدین کبری در باب منازل اهل سلوک که یکیمتعل6ق به عهد غزنویان و دیگریمتعل6ق به عهد مغول می باشد؛ علاوه بر تالیف قلوب و تقریب افکار عارفان قرون متاخر با متقدم ، سیمایی درخشان و تابناک از عرفان این دو دوره ی ایران اسلامی را ترسیم می نماید .عرفانی که از تفصیل به ایجاز گراییده ، از شریعت خواجه عبداالله آغاز و به شهادت شیخ انجامیده؛ از صد مدانی مفصل خواجه شروع و در ده اصل مجمل شیخ، خاتمه یافته است .هشت اصل از اصول العشره ی شیخ نجم الدین با هشت منزل از منازل السائرین خواجه عبداالله تطبیق دارد یعنی اصل توبه ، زهد، توکل، تبت6ل(عزلت) ، ذکر، صبر، مراقبه، رضا و دو اصل توجه و قناعت هم در منازل السائرین ذکر نشده و جزو مقامات به شمار نیامده اند.این مقاله در برگیرنده ی مشترکات و مفترقات اصول(منازل)هشتگانه ی اصول العشره و منازل السائرین و تطبیق اصل قناعت از اصول العشره با سخنان صوفیان تذکره الاولیاء می باشد.

خواجه عبداالله ، نجم الدین، منازل السائرین، اصول العشره، بررسی تطبیقی