سیدعلی مستجاب الدعواتی - دانشجوی دکتری عرفان و تصوف، دانشگاه سمنان،
فاطمه خان صنمی - دانشجوی دکتری مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب،

در دین مبین اسلام تعلیم و تعلم از جایگاه ویژهای برخوردار است. ارزش واقعی انسان را درجه وی در علم و دانش تعیین میکند. آنچه موجب شد تا انسان مسجود فرشتگان قرارگیرد، علم و دانشی است که خداوند به انسان آموخته است. حضرت آدم (ع) و سایر انبیا نیز از سوی خداوند دارای علومی خاص از جمله علم حضوری و شهودی بود؛ علم حضوری، تحقق حقیقت در خود شخص است. هر علم حضوری برای اینکه به دیگران انتقال یابد، لازم است تا به شکل علم حصولی ارائه شود و در قالب کلمات و اشکال در آید. همچنین علم حصولی تا زمانیکه به شکل علم حضوری در نیاید، علم حقیقی نیست بلکه تنها تصوری ذهنی است که تاثیر چندانی ندارد. علم حصولی، به همان سادگی و آسانی که می آید به همان سادگی میرود و فراموش میشود، ولی علم حضوری چون شهود ذات انسان است، بخشی از وجود شخص و سازه شخصیتی او میشود و دیگر از میان نمیرود. این مقاله به بررسی آیاتی از قرآن که دلالت به علم حضوری دارد میپردازد.

علم، علم حضوری، قرآن، شهود