بررسی رابطه همزیستی اثر میکوریزا در ایجاد تحمل به تنش شوری در گیاه آلوئه ورا (.Aloe vera L)

به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزا آربوسکولار در ایجاد مقاومت به تنش شوری نمک NaCL در گیاه آلوئه ورا آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان در بهار 1396 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی که فاکتور اول شامل پنج سطح شوری (20- 15- 10- 5- 0) میلی موس و فاکتور دوم قارچ میکوریزا در دو حالت (تلقیح شده و بدون تلقیح) در 3 تکرار به مرحله اجرا درآمد که در حالت تلقیح، برای هر گدلان آلوئه ورا، مقدار 7 گرم اسپور قارچ با خاک مخلوط و مورد استفاده قرار گرفت و سپس پاجوش های آلوئه ورا کشت شدند. و بعد از گذشت 130 روز سفاتی شامل میزان ژل، شاخص برداشت ژل، میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سدیم گیاه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که قارچ میکوریزا بر روی صفات شاخص برداشت ژل، میزان فسفر و پتاسیم معنی دار نبود، اما بر سایر صفات اثر معنی داری نشان داد. اثر متقابل شوری و قارچ نیز بر میزان نیتروژن معنی دار بود، ولی بر روی سایر صفات معنی دار نبود. ضمنا مقایسه میانگین اثر متقابل شوری و قارچ نشان داد که قارچ میکوریزا باعث بهبود برخی صفات در مقابل تنش شوری گردیده است. در این تحقیق مشاهده گردید که به دلیل افزایش جذب عناصر غذایی توسط ریشه گیاه آلوئه ورا تلقیح شده با قارچ میکوریزا، تنها میزان ژل و فسفر افزایش یافت. همچنین در بررسی تیمارهای شوری گیاه آلوئه ورا بدون حضور قارچ، در اکثر پارامترها روند کاهشی مشخصی دیده نشد. به طور کلی نتایج نشان داد قارچ میکوریزا نقش موثری در بهبود افزایش میزان ژل و فسفر در گیاه آلوئه ورا در شرایط مختلف شوری داراست.

Keywords:

آلوئه ورا , میکوریزا آربوسکولار , تنش شوری