پیشتازی علامه طباطبایی در تفسیرموضوعی سوره ای قرآن

تفسیرموضوعی سوره ای قرآن یکی ازانواع سه گانه تفسیرموضوعی قرآن بامحوریت سوره می باشد. دراین روش، سوره دارای هدفوشخصیت بوده وبراساس رویکردساختارمندی، به بخش های مختلفی تقسیم می شود . تناسب معنائی درون بخش ها وهمچنین بینبخش های مختلف یک سوره بایکدیگروهمچنین تناسب باهدف سوره وجود داشته ومفسر سعی درتبیین آن دارد. تفسیر موضوعی سورهای قرآن یکی ازمشخصات منحصربه فرد، ممتازوبرجسته والبته مغفول تفسیر المیزان بوده که کمترمورد توجه وبررسی قرآن پژوهان بودهاست.علامه طباطبایی نقشی پیشتازانه دراین نوع تفسیردرالمیزان داشته وسبگ بنای محکم، استوارومطمئنی دراین راه استوارنمودهاست. فاصله بیست ساله بین چاپ تفسیرالمیزان وپیشینه آموزش وپژوهش تفسیرموضوعی سوره ای قرآن درجهان اسلام نشانازدقت، جامعیت وژرف نگری علامه طباطبایی دارد. علامه طباطبایی بیست سال قبل ازظهورونمود روش تفسیرموضوعی سوره ای قرآندرجهان اسلاش، ابعاد وزوایای آن رادرتفسیر المیزان به طور عملی رعایت نموده است .علامه طباطبایی درتمامی تفسیرالمیزان اصولومبانی خاصی درزمینه تفسیرموضوعی سوره ای قرآن را لحاظ کرده است: 1) هدفمندی سوره، 2) ساختارمندی سوره و 3) پیوستگیسوره. علامه طباطبایی درتفسیر المیزان به طور روشن وصریح هدفمندی سوره های قرآن رامدنظرقرارداده، سعی می کند تا اندیشه اصلییک سوره راشناسایی کند وقبل ازارائه تفسیرو ورود به مبحث آیات، نظم سوره رابررسی نموده وبحثی درمورد غرض سوره رامطرح میکند. هرسوره به بخش های مختلف دسته بندی شده وسپس تناسب بین بخشی وهمچنین تناسب درون بخشی آیات سوره باهدفوغرض سوره قرآن پرداخته شده است. بررسی تحقیق حاضردرراستای تبیین نقش نوآورانه وپیشتازی علامه طباطباییدرتفسیرموضوعی سوره ای قرآن، با بررسی موردی سوره فاطرنشان داده که هدف وغرض این سوره ازنظرعلامه طباطبایی بیان اصولسه گانه دین یعنى یگانگى خداى تعالى درربوبیت، ورسالت رسول خدا، ومعاد و برگشتن به سوى اوودراین سوره براین سه مسئلهاستدلال شده است. ساختارآیات سوره فاطربه شش بخش تقسیم شده که تناسب درون بخشی وهمچنین بین بخشی آیات سورهباهدف وغرض سوره فاطرازسوی علامه طباطبایی موردتفسیروتبیین قرارگرفته است.

Keywords:

تفسیرموضوعی سوره ای قرآن , علامه طباطبایی , تفسیر المیزان , سوره فاطر