محمدعلی زکی - دانشیارجامعه شناسی دانشگاه امام حسین (ع)

مدل سازی یکی ازعلائق عمومی ومشترک اندیشمندان اجتماعی قلمدادمی شود. تفکر سیستمی بنیان های فکری استواری در مدل سازیوطراحی الگوهای جامع تبیین پدیده های اجتماعی درایران فراهم می سازد. پشتوانه های نظری ودستاوردهای پژوهشی جامعه شناسیزمینه های سهولت بخش نیل به اصول مدل سازی تبیین پدیده های اجتماعی رافراهم نموده که مقاله حاضرسعی درمعرفی اصول پنجگانه مذکور خواهد داشت: ماهیت وچیستی پدیده های اجتماعی ، الگوهای اجتماعی پدیده های اجتماعی ، همبسته های پدیدههای اجتماعی ، پیشایندهای پدیده های اجتماعی و پسایندهای پدیده های اجتماعی . سبک زندگی یکی ازمفاهیمی است کهدرنیمه دوم قرن بیستم موردتوجه جدی واقبال جامعه شناسان قرار گرفته وباگرایش روزافزون پژوهشگران علوم اجتماعی مواجهگردیده است. بررسی پیشینه های تجربی درزمینه سبک زندگی درایران نشان می دهدکه سابقه پژوهش دراین زمینه به کمترازبیستسال می رسد. سبک زندگی حاصل ترکیب انگیزه ها،خصیصه ها، علایق و ارزش هائی است که دررفتاریک شخص نمایان می شود.سبکزندگی مجموعه تقریباهماهنگی است ازتمامی رفتارها،فعالیت ها وکنش هائی که یک فرددرطول زندگی روزمره ازخودنشان میدهد. تحقیق حاضرازنوع فراترکیب واطلاعات تحقیق بااستفاده ازسه منبع اینترنتی پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ، پایگاهاطلاع رسانی نشریات علمی ایران وپایگاه های اختصاصی الکترونیکی برخی مجلات علمی پژوهشی مصوب وزارت علوم گردآوریشده است. بررسی تاریخی نشرمقالات طی سال های 1379 تا اسفند 1396 نشان ازروندافزایشی تحقیقات سبک زندگی درایران داشتهاست. درمجموع 173 مقاله تولید پژوهش سبک زندگی درایران طی سال های تحقیق نشریافته است. نتایج نهائی نشان داده که تحقیقاتسبک زندگی درایران به ترتیب اختصاص به چهارگرایش پژوهشی پسایندهای سبک زندگی (36 درصدو 64 مقاله)، پیشایندهای سبکزندگی (28 درصدو 49 مقاله)، وضعیت سبک زندگی (24 درصدو 43 مقاله)، کلیات سبک زندگی (9 درصدو 16 مقاله) و همبستههای سبک زندگی (2 درصدو 4 مقاله) داشته است. پژوهش دریافته که مدل پینشهادی کاربست تفکرسیستمی درمدل سازی تبیین پدیدههای اجتماعی درایران قابل تعمیم می باشد.

فراترکیب، سبک زندگی، مدل سازی، تفکر سیستمی، مجلات علمی