بررسی چرخه عنصر پتاسیم بین تاج بارش ،خاک و برگ درختان در دو حالت رویش و لاشبرگ

در اکوسیستم های باغی و زراعی چرخه عناصر یک فرآیند پایدار است که طی مراحل مختلفی انجام می شود. بخش بیولوژیک این چرخه با جذب عناصر غدایی از خاک توسط ریشه درختان آغاز می شود و تا بازگشت آنها به خاک به صورت لاشبرگ و تجزیه به عناصر قابل جدب خاتمه می یابد .چرخه آب نیز نقش مهمی را در روابط بین خاک، پوشش گیاهی و محیط ایفا می کند. باران ربایی، ساقاب و تاج بارش سهم زیادی از چرخه آب را در اکوسیستم های باغی وزراعی به خود اختصاص می دهند. در این پژوهش به منظور بررسی چرخه عنصر پتاسیم ،خصوصیات شیمیایی و فیزیکی بین خاک، برگ درختان و تاج بارش چهار تیمار در قالب پنج تکرار که سه تیمار از گروه درختان مثمر و یک تیمار درخت غیر مثمر بود انتخاب شدند. در زیر هر تیمار از درختان در منطقه ایی که توسط تاج پوششش درخت احاطه شده بود یک دام برای جمع آوری لاشبرگ با عنوان ( Litter trap) کار گزاشته شد. همچنین در همان منطقه تاج پوشش برای به دام انداختن آب بارن برای بررسی عناصر غدایی خارج شده ازروزنه برگ یک دستگاه برای جمع آوری آب با عنوان ( Throughfal ) طراحی و کار گزاشته شد . نمونه های خاک در پای تیمار نیز در عمق 30 و 60 سانت به صورت نمونه مخلوط تهیه شد و سعی بر آن شده تا رابطه بین میزان عنصر پتاسیم خاک ( 60cm ، 30cm )، پوشش سبز تاج،لاشبرگ و همچنین تاج بارش بررسی شود. این آزمایش درهفت هکتار اراضی که هم زمان هم باغ و هم زراعی بود در روستای جابر انصاری از توابع شهرستان بدره استان ایلام با مختصات جغرافیایی طول 46 درجه و 56 دقیقه و عرض 33 درجه و 23 دقیقه انجام شد .نمونه برداری برگ سبز و خاک پای تیمارها در 19 مرداد ماه سال 1395 و نمونه برداری از برگ زرد (لاشبرگ) در تاریخ 26 ام آذر ماه سال 1396 و برداشت تروفال ها برای جمع آوری تاج بارش در تاریخ 13 ام آبان ماه سال 1396 انجام شد. نتایج نشان داد که بین چهار تیمار آزمایش که شامل سه گونه مثمر انار، انجیر و زیتون و یک گونه غیر مثمر اکالیپتوس از نظر مقدار پتاسیم در سطح 5درصد اختلاف معنی داری وجود دارد ( 0.05 > p ) . در نتیجه آزمایشات تاج بارش، بیش ترین مقدار پتاسیم در انجیر مشاهده شد و اختلاف آن با سه درخت دیگر در سطح یک درصد و کمترین مقدار آن در اکالیپتوس مشاهده گردید اختلاف چندانی بین زیتون و انار مشاهده نشد. در نتیجه آزمایشات تجزیه برگ سبز، انار بیشترین میزان پتاسیم وسپس در انجیر و زیتون و کمترین مقدار در اکالیپتوس مشاهده گردید..در مقایسه کلی بین لاشبرک و برک سبز ،برگ سبز میزان پتاسیم بیشتری داشت و اختلاف در سطح یک درصد مشاهده شد. در نتیجه آزمایشات خاک در عمق 30 سانتی متری بیش ترین میزان پتاسیم در انار و سپس در زیتون و اکالیپتوس و کمترین میزان پتاسیم در محلول خاک انجیر مشاهده شد .در عمق 60 سانتی متری میزان پتاسیم در محلول خاک چهار تیماراختلاف معنی داری وجود نداشت .و در مقایسه دو عمق میزان پتاسیم در عمق60 سانتی متری بیشتر بود .

Keywords:

چرخه عناصر غذایی , درختان مثمر و غیر مثمر , Throughfal , Litter trap , تاج بارش , تاج پوشش سبز , لاشبرگ , بازجذب