کنواسیونهای بین المللی زیست محیطی از منظر حقوقی

سالها بعد از جنگ جهانی دوم کشورهای جهان به ابعاد بین المللی آلودگی محیط زیست واقف شدند و از پیامدهایآن احساس خطر نمودند و کنوانسیونهای متعددی در این خصوص شکل گرفت. از جمله کنوانسیونهای و مقررات بین المللی که به صراحت یا به صورت ضمنی به محیط زیست پرداخته می توان به موارد زیر اشاره نمود: بند 3 ماده 19 طرح کنوانسیون مربوط به مسئولیت بین المللی دولت ها، ماده 35 پروتکل 8 ژوئن 1977، الحاقی به قراردادهای ژنو 12 اوت 1949، مواد 22و 26 پیش نویس قانون جرایم علیه صلح و امنیت بشری 19 ژوئیه 1991، قراردادهای چهارگانه 1949 ژنو، منشور 1945 لندن و اساسنامه تشکیل دیوان کیفری بین المللی 1998. در خصوص کنوانسیونهایی که مختص مسائل زیست محیطی است می توان به کنفرانس جهانی سازمان ملل متحد درباره محیط زیست و توسعه در ژوئن 1992 در ریو دوژانیو، کنفرانس بین المللی اجلاس زمین به علاوه پنج در سال 1977( دستور کار 21،منشوری برای آینده) ، کنوانسیون وین برای حفاظت از لایه ازن و الحاقیه لندن، الحاقیه کپنهاک،الحاقیه مونترال و الحاقیه پکن و همچنین کنوانسیون تنوع زیستی، کنوانسیون رامسر،کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان، کنوانسیون تجارت بین المللی گونه های جانوران و گیاهان وحشی در معرض خطر انقراض، کنوانسیون گونه های مهاجر، کنوانسیون بازل در خصوص کنترل کیفیت نقل و انتقال فرامرزی مواد زاید خطرناک و دفع آنها، کنوانسیون ملل متحد برای مبارزه با بیابان گستری، کنوانسیونهای محیط زیست دریایی، کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر، کنوانسیون روتردام در خصوص اعلام موافقت و رضایت قبلی و کنوانسیون استکهلم در خصوص مواد شیمیایی پایدار به عنوان نقاط عطف یاد کرد. اما متاسفانه در اکثر کنوانسیونهای ذکر شده هیچ گونه حمایت کیفری صریحی از محیط زیست به عمل نیامده است و همواره جای این موضوع درمیان این مقررات مهم جهانی خالی است. تلاش برای حفاظت از محیط زیست در سطح بین المللی همه اقداماتی را دربرمی گیرد که منافع مشترک همه دولتها و ملتها در آن نهفته است. از آنجا که مسائل زیست محیطی ابعاد بین المللی دارد، شایسته است که به عنوان مسائل پر اهمیت بین المللی در نظر گرفته شود و افزون بر شکل دادن به نظام های بین المللی زیست محیطی ، این مقررات و کنوانسیونها از حمایت کیفری محکم برخوردار گردد و از روزنه ای نو به توسعه اصول حقوق بین الملل محیط زیست نگریسته شود.

Keywords:

کنوانسیون-محیط زیست-حقوق-حمایت کیفری