ارزیابی خطر عناصر سرب، کادمیوم و روی در دو گونه ماهی خوراکی کوسه باله سیاه کوچک (Carcharhinus limbatus) و ماهی هامور (Epinephelus coioides) خلیج فارس در سال 1395

زمینه و هدف: با توسعه صنایع در سواحل و گسترش شهرهای ساحلی، اکوسیستم های آبی و آبزیان در معرض آلاینده­های مختلف به ویژه فلزات سنگین قرار گرفته اند. فلزات سنگین پس از ورود به محیط آبی در بافت­ آبزیان تجمع یافته و در نهایت وارد زنجیره غذایی شده و به بدن انسان راه می­یابند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی خطر عناصر سرب، کادمیوم و روی در دو گونه ماهی خوراکی کوسه باله سیاه کوچک و ماهی هامور خلیج فارس در سال 1395 انجام شد. مواد و روش ها: در مطالعه حاضرنمونه­برداری در پاییز سال 1395 انجام گرفت و از هر گونه ماهی، 15 نمونه عضله برداشت و به روش مرطوب هضم و غلظت سرب، روی و کادمیوم به وسیله دستگاه جذب اتمی Furnace AAS Model 67OG اندازه گیری گردید. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS، ورژن 20 و آزمون های Shapiro-Wilk،  One Sample T-Test و Binomial Test انجام شد. انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج، میانگین غلظت فلزات سرب، روی و کادمیوم به ترتیب در عضله ماهی کوسه بال سیاه کوچک 5/5، 8/4 و 0/22mg/kg و در ماهی هامور به ترتیب 9/14، 13/54 و 0/27mg/kg بود که میانگین غلظت فلز سرب در هر دو ماهی، بیشتر از حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود. مقدار شاخص بهره مخاطره کل برای ماهی کوسه باله سیاه کوچک و ماهی هامور کمتر از 1 بود. نتیجه گیری: جذب سرب، کادمیوم و روی به واسطه مصرف عضله خطری مصرف­کنندگان را تهدید نمی­کند، اما مقادیر فاکتور وضعیت به دست آمده برای ماهی کوسه باله سیاه کوچک و ماهی هامور در محدوده استاندارد معرفی شده برای ماهیان آب های آزاد قرار ندارد و نشان دهنده شرایط نامناسب این زیستگاه برای آبزیان از نظر سلامت و استرس های محیطی می باشد. 

Keywords:

سرب , کادمیوم , جذب روزانه , کوسه باله سیاه کوچک , هامور