محمد پذیرا - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، شهرداری مشهد، مشهد، ایران

زمینه و هدف: پساب های صنایع کاغذ و مقواسازی با داشتن آلاینده ها و ترکیبات رنگ زای مختلف، یکی از خطرناک ترین پساب های صنعتی به شمار می روند. تصفیه بیولوژیکی صرف غالبا به دلیل بالا بودن نسبت COD/BOD5  برای پاک سازی فاضلاب مقواسازی کفایت نمی کند و از طرف دیگر استفاده از روش های شیمیایی نیز به تنهایی هر چند مشکل آلودگی فاضلاب را به طور کامل و در کوتاه مدت حل می کند، ولی این روش ها غالب ا دارای هزینه بالا بوده و حجم زیادی از لجن های شیمیایی را تولید می کنند. مطالعه حاضر با هدف استفاده از خاک رس در پیش تصفیه فاضلاب صنایع مقواسازی انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع پژوهش کاربردی بوده که به صورت تجربی بر روی فاضلاب خروجی از واحد مقوا سازی پاژ واقع در شهرک صنعتی مشهد که مقوای دوبلکس از کاغذ باطله را تولید می کند، انجام شد. نمونه برداری از فاضلاب به صورت مرکب انجام شد. مطالعات انعقاد و لخته سازی با استفاده از خاک رس به عنوان منعقد کننده و انجام آزمایش در pH های مختلف (محدودهpH 4-9) انجام و pH مناسب برای انعقاد در حد 8 تعیین شد. سپس غلظت بهینه منعقد کننده از طریق آزمایش جار در  pH بهینه به دست آمد.  یافته ها :در این مطالعه دوز 75 گرم در لیتر به عنوان دوز بهینه و 8=pH به عنوان pH بهینه انتخاب شد. در شرایط بهینه میزان حذف برای COD، BOD5 و TSS به ترتیب حدود 47%، 26% و 57% به دست آمد. تنظیم pH در حد 8، باعث کاهش 60% مصرف خاک رس شد. نتیجه گیری: با استفاده از فرآیند انعقاد با خاک رس، می توان فاضلاب مقواسازی را پیش تصفیه نمود؛ به گونه ای که با استفاده از این ماده می توان با صرف هزینه کمتر نسبت به سایر مواد منعقد کننده متعارف، بهبود نسبی کیفیت فاضلاب را جهت ورود به تصفیه بیولوژیکی فراهم نمود. نسبت COD/BOD5 فاضلاب بعد از تصفیه با خاک رس از 5/4 تا حدود 3 تقلیل یافته است. مصرف رس برای تامین این حد از تصفیه بالاست اما با توجه به قیمت پایین آن در مقایسه با سایر مواد جاذب و منعقد کننده استفاده از ایین ماده در مرحله پیش تصفیه فاضلاب صنعت مقواسازی و/یا صنایع مشابه قابل پیشنهاد خواهد بود

انعقاد, تصفیه فاضلاب, خاک رس, صنعت مقواسازی