سیدمحمد طباطبائی - دانشیار گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران
امیر جعفرزادگان - گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

دولت محوری طی قرن های متمادی گفتمان غالب در روابط بین الملل بوده و تنها کنشگر نظام بین الملل دولت ها بوده ا ند. پس از پایان جنگ جهانی دوم بسترهای نظری و برخی واقعیت های عملی منجر به کم رنگ شدن دولت و ظهور کنشگران جدید شد. کنشگرانی که در نظریات ضدرئالیستی روابط بین الملل از جمله لیبرالیسم و شاخه های منبعث و تئوری هایی نظیر پست مدرن به رسمیت شناخته شده و با طرح مفاهیمی نظیر جامعه مدنی جهانی، فراملی گرایی، جهانی شدن و قدرت نرم زمینه ساز بروز تغییراتی در شکل و ماهیت روابط بین الملل شدند. علاوه بر این بسترهای نظری، برخی واقعیت های عملی مثل نفوذپذیری حاکمیت دولت ها و طرح موضوعات جدیدی مانند حقوق بشر، محیط زیست به این تغییرات سرعت بخشیدند. تغییراتی که به پررنگ شدن نقش عناصر فروملی در سیاست خارجی کشورها انجامید. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز متاثر از کنشگرانی است که به انحاء مختلف بر سیاست خارجی کشور تاثیر بگذارند. اما بازیگران فروملی چگونه بر سیاست گذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران تاثیر می گذارند ؛ نقش آفرینی بازیگران فروملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از طرق مشارکت در دیپلماسی عمومی کشور، ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی، اقدامات انسان دوستانه و حمایت گرانه، هنجارسازی، انعقاد توافقات و مبادلات فنی تجاری صورت پذیرفته است.

بازیگران فروملی, فرسایش دولت محوری, کنشگران نوین, سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران, فراملی گرایی