جعفر عصری - دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه علوم و تحقیقات آیت االله آملی

مقاله پیش رو به بررسی و تشریح لزوم رعایت اخلاق اسلامی نزد حسابداران در فرآیند گزارشگری مالی می پردازد. متاسفانه درسال های اخیر استفاده از تکنیک های حسابداری خلاق ) ساختگی ( موجب تضعیف جایگاه حرفه حسابداری شده است. در حسابداری خلاق، حسابدار بدون زیر پا گذاشتن اصول و موازین و استانداردهای حسابداری و تنها با استفاده ازعدم وجود استانداردها، مقررات مالی و قوانین مالیاتی ، در زمینه ی انجام یک رویداد مالی اقدام به ارائه تصویر نادرست و مورد انتظار مدیریت از شرکت می نماید. بنابراین لازم است عاملی پدید آید تا مانعی بر سر راه ارائه نادرست صورت های مالی واحد های اقتصادی باشد . آنچه که در این فرایند به عنوان عامل بازدارنده معرفی می گردد، مولفه اخلاق است و آنکس که حساسترین نقش را در سیستم اطلاعاتی مدیریت دارد، حسابدار است . زیرا آنچه که علم را تحقق می بخشد ، فاعل است و آنچه در حوزه اخلاق تامین کننده خیر اخلاقی است، عامل است . بنابراین برای بهبود محصول حسابداری ابتدا باید بر روی حسابدار سرمایه گذاری نمود چرا که قابلیت اعتماد و اتکا محصولات حسابداری، رابطه مستقیمی با سلامت اخلاقی تهیه کنندگان آن دارد.نگارنده با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مرور تحقیقات پیشین، در نتایج این مقاله یادآور می شود که سیستم اخلاقی اسلام باسیستم های اخلاقی سکولار و دستورات سایر ادیان متفاوت است. مسلمانان اصولی دارند که نه به زمان ارتباط دارد و نه توسط امیال انسانی تحت تاثیر قرار می گیرد . بنابراین نه تنها آموزش اخلاق اسلامی برای حسابداران، باید در دانشگاه و موسسات آموزشی انجام گردد بلکه در شرکتها و سایر واحدهای اقتصادی باید به صورت تواما و مداوم به مدیران و حسابداران شرکت ها آموزش داده شود. چرا که اصول اخلاق اسلامی به جهت کلیت و جامعیت و مرجح دانستن منافع اجتماع نسبت به منافع فرد، به بهترین شکل ممکن می تواند در تمامی مراحل حسابداری، به عنوان سپری مقاوم مانع ضایع شدن حقوق ذینفعان واحدهای اقتصادی باشد

حسابداری خلاق ، اخلاق حرفه ای ، اصول اخلاق اسلامی