توانمند سازی بیماران به منظور خود مراقبتی در قالب طرح تحول نظام سلامت

مقدمه: خودمراقبتی به مسئولیت پذیری افراد در مقابل سلامت خود از طریق اتخاذ سبک سالم زندگی، تدبیراندیشی جهت جلوگیری از رخداد حوادث و بیماری ها و استفاده صحیح از دارو بدون نسخه OTC در بیماری جزئی و مراقبت بهینه بیماری مزمن گفته می شود. در کشور ایران طرح تحول سلامت به عنوان برنامه ملی ترویج و توسعه خودمراقبتی از سال 1383 اجرا شد و هدف آن توانمند سازی ظرفیت مردم برای دستیابی و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم گیری مناسب سلامت است. هدف از این مقاله معرفی و بسط موضوع خودمراقبتی به عنوان یک اصل موثر در ارتقاء و حفظ سلامت افراد و جوامع است همچنین به نقش پرستار در پروسه توانمندسازی می پردازد.روش ها: این پژوهش یک مطالعه مروری جامع است. به منظور یافتن مطالعات مرتبط جستجو از طریق پایگاه های اطلاعاتی معتبر فارسی زبان شامل بانک اطلاعات نشریات کشور و پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و بانک اطلاعات مقالات علوم پزشکی ایران و پایگاه های انگلیسی زبان شامل Google Scholar، Medline، Scopus، PubMed، Direct Science با کلید واژه های فارسی خودمراقبتی- ارتقاء سلامت- توانمندسازی- پرستاران بین سا لهای 0222 تا 0202 انجام شد.یافته ها: مراقبت بیمار محور در عدالت اجتماعی موثر است و شرایط را برای رفاه گسترده تر فراهم می کند و یکی از اصول اساسی اخلاق محسوب می شود. WHO در سال 2002 سندی با عنوان مراقبت نوآورانه برای شرایط مزمن منتشر کرد که توجه جهانیان را به افزایش بیماری مزمن و مسیر مقابله با تاثیرات آن بر جمعیت جلب کرد. داشتن یک محیط کار حرفه ای درسطح سازمانی توانمندسازی، تعامل پرستار و بیمار و افزایش مشارکت بیمار برای بهبود سلامت خود از طریق پیشرفت بهداشت الکترونیکی می تواند توانمندسازی بیمار را بهبود بخشد. دستاوردهای ایران با هدف اجرای برنامه ترویج و توسعه خودمراقبتی در دانشگاه ها، تقویت و نهادینه سازی همکاری بین بخشی حوزه بهداشت در سطح ملی میباشد. طرح تحول سلامت با افزایش خودآگاهی بیماران و تربیت سفرای سلامت در هر خانواده، اجرای برنامه جامع سلامت درمدارس، تصمیم گیری درباره خود که شامل مشورت، کسب کمک تخصصی و غیر تخصصی از دیگران را رفتاری داوطلبانه جهت خودمراقبتی می داند.نتیجه گیری: مفاهیم وسیعی برای عمل مراقبت متمرکز بر بیماران توسط متخصصان بهداشت وهمچنین ایجاد مسئولیت مشترک برای مدیریت خود وجود دارد. رویکرد ارتقاء سلامت شامل استقلال بیمار، حصول اطمینان از مراقبت فعالانه بیمار از خود یا داشتن حس کنترل به زندگی خود می باشد. فعالیت بیمار در امر خودمراقبتی سبب افزایش پیشرفت بهداشتی و اتلاف کمتر هزینه می شودپیشنهاد اکثر محققین بر یکپارچه شدن دیدگاه پزشکی و بهداشت عمومی در مورد سواد بهداشتی است. همچنین اولویت نقش پرستاران به عنوان سفرای بهداشت در مراکز بهداشتی جهت آموزش و معرفی روش های تشخیصی و غربالگری به افراد و توسعه مراکز بهداشت در سطح کشور را نتیجه میگیریم.