مجید آقایی - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران
مهدیه رضاقلی زاده - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران

با توجه به عوارض ناشی از فقر و نابرابری در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها، این مطالعه، به بررسی و تجزیه و تحلیل تاثیر مصرف حامل های مختلف انرژی بر پدیده فقر در ایران می پردازد. به همین منظور، از داده های سالیانه طی دوره زمانی 1363 تا 1389 و روش اقتصادسنجی معادلات هم زمان و تخمین زن های حداقل مربعات دومرحله­ای ([1]2SLS) و حداقل مربعات سه مرحله­ای ([2]3SLS) استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان دهنده این است که تاثیر حامل های مختلف انرژی بر نابرابری متفاوت است، به طوری که مصرف بنزین باعث افزایش نابرابری و مصرف گاز طبیعی و برق موجب کاهش نابرابری می شوند. تاثیر حامل های نفت کوره، نفت سفید و گازوییل بر نابرابری نیز با توجه به شاخص های مختلف نابرابری متفاوت است. از سوی دیگر، مصرف حامل های مختلف انرژی بر کاهش فقر در ایران طی دوره مورد بررسی مثبت است و مصرف گاز طبیعی و برق نیز بیشترین تاثیر را در کاهش فقر دارند، بنابراین، تاثیر مستقیم مصرف حامل های انرژی بر فقر تایید می شود. در مجموع، با توجه به نتایج به دست آمده، تاثیر غیرمستقیم تمام حامل های انرژی بر فقر از طریق کاهش نابرابری را نمی توان تایید کرد، اما با توجه به تاثیر مثبت مصرف تمام حامل های انرژی بر رشد اقتصادی، تاثیر غیرمستقیم آنها بر کاهش فقر از طریق افزایش رشد اقتصادی تایید می شود. [1]- Two Stage Least Square (2SLS) [2]- Three Stage Least Square (3SLS)

حامل های انرژی, فقر, نابرابری, معادلات هم زمان