نوید گلستانی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز
اصغر مقیسه - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز
مجتبی کافی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز
محمد دادپسند - هیات علمی دانشگاه شیراز، تخصص: ژنتیک و اصلاح نژاد دام/ ژنتیک کمی/ اصلاح نژاد گاو شیری

هدف از این پژوهش، بررسی شیوع و عوامل خطر سندرم واکلی در گاوهای هلشتاین استان اصفهان بر اساس اطلاعات زایش و تلقیح زایش های یک تا هفت، سال های 1372 تا 1392 از 91727 گاو مربوط به 62 گله بود. گاوهای بدون علایم بالینی مشخص، که برای آبستنی دست کم نیازمند سه تلقیح بودند، واکل در نظر گرفته شدند. یک مدل رگرسیون لجستیک چندمتغیره برای تعیین کمیت عوامل خطر مربوط به واکلی در نظر گرفته شد. میانگین کمترین مربعات تعداد تلقیح به ازای هرآبستنی برای گاوهای طبیعی 15/0±15/2 و برای گاوهای واکل 15/0±54/2 و میانگین های تصحیح نشده به ترتیب 73/2 و 28/3 تلقیح بود. گله، تولید شیر، فصل زایمان و فصل نخستین تلقیح، سخت زایی، مرده زایی، سقط و تعداد روز از زایمان تا اولین تلقیح، مهم ترین عوامل خطر برای سندرم گاو واکل بودند. متوسط شیوع واکلی 7/43 درصد و در محدوده 8/27 تا 2/55 درصد برآورد شد. سخت زایی و مرده زایی شانس ابتلا به واکلی را به ترتیب 39 و 11 درصد افزایش داد (01/0 > P ). شانس واکل شدن گاوهای پرتولید 79 درصد بیشتر از گاوهای کم تولید بود (01/0 > P). شانس واکل شدن گاوهایی که در دوره پیشین واکل بودند، 28 درصد بیشتر از گاوهای غیرواکل بود. مقدار چربی شیر و طول دوره خشکی، اثر معنی داری بر واکلی گاوها نداشتند. بر اساس نتایج این تحقیق، در نظر گرفتن دست کم 75 روز برای نخستین تلقیح پس از زایش و اولین تلقیح پس از زایش در فصل های خنک تر، کاهش سخت زایی و بهبود مدیریت تولیدمثلی برای گاوهای پرتولید، می تواند در کاهش سندرم واکلی موثر باشد.

سندرم گاو واکل, عوامل خطر, گاو شیری, نسبت بخت