ساجده شمس الهی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
لیلا حسنوند - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
حشمت اله خسروی نیا - دانشگاه لرستان، تخصص: تغذیه و مدیریت طیور
بهمن پریزدایان کاوان - عضو هیات علمی/دانشگاه لرستان

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سطوح جیره ای اسانس نعناع فلفلی بر عملکرد تولیدی و پاسخ ایمنی در مرغ های تخم گذار تحت تنش القاشده با تزریق دگزامتازون انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل 3×2 در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با تعداد 90 قطعه مرغ تخمگذار سویه های لاین (36W) در شش تیمار و پنج تکرار (شامل سه قطعه پرنده در هر قفس) اجرا شد. اسانس نعناع فلفلی در سطوح صفر، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم به جیره پایه افزوده شد. دگزامتازون در دو سطح صفر و چهار میلی گرم در هفته به ازای هر مرغ  به صورت زیرجلدی تزریق شد. تزریق دگزامتازون سبب کاهش درصد تولید، تولید توده‎ای تخم، افزایش وزن بدن پرندگان و همچنین افزایش معنی‎دار شمارش ائوزینوفیل­های خون، ضریب تبدیل و غلظت پروتئین تام خون در مقایسه با پرندگان شاهد شد (05/0P<). وزن زرده تخم برای مرغ‎های تغذیه شده با جیره حاوی 200 میلی‎گرم اسانس نعناع فلفلی بیشتر از مرغ‎های شاهد بود (05/0P<). عیار آنتی بادی علیه ویروس نیوکاسل، آنفلوانزا و گامبرو تحت تاثیر تزرق دگزامتازون، سطوح جیره‎ای اسانس نعناع فلفلی و اثر متقابل این دو قرار نگرفت. به طورکلی، تنش فیزیولوژیک ناشی از تزریق دگزامتازون اثرات منفی بر ضریب تبدیل و تولید تخم در مرغ های تخم­گذار دارد و افزودن اسانس نعناع فلفلی به جیره غذایی می تواند برخی از این اثرات منفی مانند وزن تخم مرغ را تا حدودی بهبود بخشد.

پاسخ ایمنی, تنش فیزیولوژیک, دگزامتازون, عملکرد تولیدی, مرغ تخمگذار, نعناع فلفلی