ارزیابی جامع تغییرات فصلی آینده دمای حداکثر ایران طی دوره گرم بر اساس مدل های گردش عمومی جو

ارزیابی اثرات پدیده گرمایش جهانی بر رخداد حدی های اقلیمی امری کاملا بایسته است. لذا در این پژوهش، تغییرات در دمای حداکثر روزانه 44 ایستگاه سینوپتیک در ایران برای دو دوره زمانی آینده نزدیک (70-2041) و آینده دور (99-2071)، تحت دو سناریوی (A2 و B2) از مدل گردش عمومی جو Hadcm3 نسبت به دوره مشاهداتی (2010-1981) مورد بررسی قرار داده شد. همچنین، در زمینه تحلیل میزان عدم قطعیت در پیش بینی رخدادهای دمای حداکثری آینده، از خروجی دو مدل گردش عمومی جو Hadcm3 و CGCM3 تحت تمام سناریوهای انتشار موجود (A2 ،A1B ، B1 و B2) برای بررسی مقایسه ای نتایج بر روی 7 ایستگاه نماینده اقلیمی در گستره ایران، استفاده گردید. بدین منظور، پس از بررسی توانمندی مدل آماری SDSM در شبیه سازی اقلیم دوره پایه (2010-1981)، مقادیر آینده دمای حداکثر روزانه در مقیاس ایستگاهای مطالعاتی ریز مقیاس گردانی گردید. نتایج حاصل از توزیع فضایی تغییرات دمای حداکثر بر اساس خروجی مدل Hadcm3 نشان داد که در دهه های آینده، نواحی کوهستانی و مرتفع عرض های شمالی ایران در فصل بهار و همچنین پهنه مرکزی ایران در فصل تابستان با بیشترین افزایش دما مواجه خواهند بود. این در حالی است که در هر دو فصل طی دوره گرم سال، نواحی همجوار با سواحل جنوبی ایران، کمترین افزایش دما را خواهند داشت. در این میان بیشترین افزایش در دمای حداکثر آینده نسبت به دوره پایه، به ترتیب برای فصل بهار و تابستان براساس سناریوی A2 حدود (2 تا 4 درجه سلسیوس) و بر اساس سناریوی B2 حدود (1 تا 2 درجه سلسیوس) برآورد شده است. همچنین در تحلیل عدم قطعیت مربوط به مدل-سناریوها، مشخص شد که مدل CGCM3 تحت سناریویB1 در بین مدل-سناریوهای مختلف، بهترین عملکرد را در شبیه سازی دمای آینده دارد. و تغییرات دمایی آینده نیز، بر اساس سناریوهای مختلف مدل Hadcm3 نسبت به مدل CGCM3 شدیدتر می باشد.

Keywords:

تغییرات دمای حداکثر , ریز مقیاس گردانی آماری , مدل SDSM , عدم قطعیت ها , ایران