حسین نظم فر - عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی
علی عشقی چهاربرج - دانشگاه محقق اردبیلی
سعیده علوی - دانشگاه محقق اردبیلی

دهه های پایانی قرن 20 و آغاز قرن21 با نوعی فرایند همگرایی مشخص می شود که از آن با عنوان جهانی شدن یاد می شود. روند جهانی شدن و تاثیر آن بر شهرها ازجمله موارد مهمی است که در دنیای امروزی از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از موضوعات مهم این روند، پدید آمدن رقابت بین شهرهای مختلف است. عمده مطالعاتی که تاکنون در مورد رقابت پذیری شهری، انجام گرفته است بر بعد اقتصادی تاکید کرده اند. اما باید توجه داشت که با توجه به مباحث توسعه پایدار، رقابت پذیری دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. در مطالعه حاضر، ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی رقابت پذیری شهری باهدف اندازه گیری رقابت پذیری31 استان ایران موردبررسی قرارگرفته است. این پژوهش، ازنظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و ازنظر ماهیتی، از نوع تحلیلی- توصیفی می باشد. جامعه ی آماری شامل کلیه ی استان های کشور در سال 1390 است. جهت تحلیل رقابت پذیری استان ها از 56 شاخص استفاده شده است. مدل به کار گرفته شده در این پژوهش ویکور و ساو می باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور و ساو با تکنیک میانگین رتبه ها ادغام شده و به پنج گروه با توان رقابت پذیری بسیار بالا، بالا، متوسط، پایین و بسیار پایین تقسیم گردید. نتایج حاصل از تکنیک ادغام نشان می دهد که استان های تهران، البرز و خراسان جنوبی از توان رقابت پذیری بسیار بالا، استان های خراسان رضوی، قم، خوزستان، سیستان، اصفهان و فارس از رقابت پذیری بالا، استان های کردستان، آذربایجان شرقی، اردبیل، لرستان و آذربایجان غربی از رقابت پذیری متوسط، استان های مرکزی، کرمان، هرمزگان، بوشهر، خراسان شمالی، زنجان، همدان، کرمانشاه و گیلان، از رقابت پذیری پایین و استان های گلستان، یزد، مازندران، کهکیلویه و بویراحمد، قزوین، چهارمحال بختیاری، ایلام و سمنان از توان رقابت پذیری بسیار پایین برخوردار می باشند.

رقابت پذیری اجتماعی, زیست محیطی, اقتصادی, ا ایران