یوسف محنت فر - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ساری - گروه اقتصاد کشاورزی

طرح «هدفمند کردن یارانه‌ها» را می‌توان محور اصلی برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی دولت دهم نامید؛ زیرا اغلب برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی دولت دهم از جمله بودجه سال 1389 و برنامه پنجم توسعه اقتصادی با این طرح پیوند خورده است. پرداخت یارانه‌های گسترده طی بیش ز چهار دهه با هدف پایین نگه داشتن سطح عمومی قیمت‌ها و در نهایت افزایش رفاه مصرف‌کننده، با مالکیت گسترده و تصدی‌گری دولت بر اقتصاد ملی‌،مانع ایجاد تحرک و پویایی لازم در اقتصاد ایران شده است به طوری که تولید سرانه در کشور طی بیش از سه دهه رشد قابل ملاحظه‌ای نداشته است. نتایج نشان می‌دهد که میزان یارانه پرداختی دولت در سال 1389 با نرخ متوسط سالانه 4/34 درصد در سال 1386 به میزان 675742 میلیارد ریال رسیده است. میزان یارانه پرداختی دولت به نفت و گاز در این سال 157360 میلیارد ریال معادل 5/34 درصد از کل یارانه حامل‌های انرژی بوده است. بنزین و برق مصرفی در کشور در سال 1386 به ترتیب سهمی معادل 7/19 و 5/18 به خود اختصاص داده‌اند. سهم یارانه‌های دولت به هزینه‌های جاری در سال 1387برابر با 122 درصد می‌باشد. یارانه‌های دولت بابت انرژی بیش از سه برابر هزینه‌های عمرانی دولت در سال 1387 بوده است. با توجه به محدودیت‌ منابع مالی دولت در اقتصاد ملی اصلاح سیاست‌های اقتصادی جزء ضرورت‌های اقتصاد ایران می‌باشد. روند رو به شد هزینه دولت بابت پرداخت یارانه‌ها مسئولین و سیاست‌مداران اقتصادی را بر آن داشته است که هدفمند کردن یارانه‌ها بعنوان بخشی از اصلاحات اقتصادی در اقتصاد کشور انجام دهند. دولت این مهم را در راستای اصلاح الگوی مصرف که مورد توجه رهبر معظم انقلاب نیز می‌باشد بعنوان جراحی بزرگ در اقتصاد کشور با هدف کاهش هزینه‌ها و شناسایی جامعه هدف و اجرای عدالت اقتصادی بطور جدی دنبال می‌کند.

هدفمند کردن یارانه‌ها، اصلاح الگوی مصرف، اصلاح ساختار اقتصادی، عدالت اقتصادی، هزینه‌های دولت