مظاهر صفدریان - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
حسین نورالهی - مربی پژوهشی، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
مجید هاشمی - استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، شعبه شیراز، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

در این تحقیق تاثیر جایگزینی یونجه با بنتونیت سدیم و سیلوی ذرت در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه تیمار بر عملکرد پرواری، فرآسنجه های خونی و کیفیت لاشه 27 راس بزغاله نر بومی فارس با میانگین وزن  9/1 ± 5/22 کیلوگرم به مدت 84 روز بررسی شد. تیما‎رهای آزمایشی شامل جیره شاهد (بدون سیلوی ذرت و بنتونیت سدیم)، جیره حاوی سیلوی ذرت و جیره حاوی سیلوی ذرت و پنج درصد بنتونیت سدیم بودند. بزغاله ها با جیره های غذایی فوق و بر اساس ماده خشک و به روش کل جیره مخلوط تغذیه شدند. نتایج نشان داد که جایگزینی یونجه با سیلوی ذرت و بنتونیت سدیم تاثیر معنی‎داری بر مصرف خوراک، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی نداشت. بزغاله‎های تغذیه شده با جیره حاوی سیلوی ذرت مقدار کلسترول خون کمتری را نشان دادند (05/0> p). بیشترین وزن لاشه گرم در بزغاله‎های تغذیه شده با جیره حاوی یونجه (گروه شاهد) بدست آمد (05/0> p). کمترین مقدار چربی محوطه شکمی در تیمار حاوی سیلوی ذرت و بنتونیت سدیم مشاهده شد (05/0> p). کمترین هزینه خوراک به ازای هر کیلوگرم افزایش وزن با استفاده از جایگزینی یونجه با سیلوی ذرت و بنتونیت سدیم حاصل شد (01/0> p).  با توجه به کمبود مواد علوفه ای مرغوب به دلیل خشک سالی های مکرر و لزوم استفاده از مواد غذایی ارزان برای پرواربندی بزغاله ها، استفاده از بنتونیت سدیم در سطح پنج درصد در جیره غذایی بزغاله های نر پرواری مناسب می باشد.

بنتونیت سدیم, کیفیت لاشه, بزغاله, فرآسنجه های خونی