علی اصغر احمدیان - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مرتضی مهری - استادیار، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثرات ناشی از افزودن عصاره گل سرخ به جیره خروس، بر کیفیت اسپرم پس از انجماد- یخ گشایی بود. شانزده خروس به چهار گروه برابر تقسیم و بطور روزانه صفر، 50، 100 و 150 میلی گرم عصاره گل سرخ به هر کیلوگرم جیره آن ها افزوده شد. در روزهای صفر، 14، 28، 42، 56 و 70 آزمایش، منی جمع آوری و خصوصیات حرکتی اسپرم شامل درصد کل اسپرم جنبا، درصد اسپرم های دارای جنبایی پیش رونده، درصد خطی بودن جنبایی، جنبایی عرضی سر اسپرم، سرعت اسپرم در مسیر مستقیم، سرعت در مسیر منحنی، میانگین سرعت در مسیر، و درصد اسپرم زنده، یکپارچگی اکروزوم و اکسیداسیون لیپید غشائی پس از فرآیند انجماد-یخ گشایی مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای حاوی 100 و 150 میلی گرم عصاره گل سرخ در کیلوگرم خوراک به طور معنی داری (05/0 > p) درصد کل اسپرم جنبا، درصد اسپرم های زنده، جنبایی عرضی سر اسپرم، و سرعت اسپرم در مسیر مستقیم را بهبود بخشیده و موجب کاهش میزان پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی گردید. همچنین بررسی اثرات متقابل زمان و عصاره گل سرخ نشان داد که صفات درصد کل اسپرم جنبا، درصد اسپرم های پیش رونده، درصد اسپرم های زنده، جنبایی عرضی سر اسپرم، و میزان پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی متاثر از اثر متقابل، بهبود یافته اند (05/0 > p)، در حالی که بالاترین سطح عصاره در روز آخر آزمایش، سبب کاهش جنبایی پیش رونده اسپرم شد (05/0 > p). نتیجه آنکه مصرف 100 یا 150 میلی گرم عصاره گل سرخ در کیلوگرم جیره به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی می تواند سبب بهبود موثر کیفیت اسپرم خروس پس از انجماد-یخ گشایی شده و تا حدی اثرات منفی انجماد روی اسپرم را کاهش دهد.

عصاره گل سرخ, انجماد, یخ گشایی, اسپرم, خروس