جلیل پورحاجی موتاب - استادیار دانشکده دامپزشکی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.
سید رشید هاشمی - عضو گروه پژوهشی سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی، جهاد دانشگاهی، خراسان رضوی، مشهد، ایران.

لوله گوارش در پرندگان از حفره دهانی شروع شده و به کلواک منتهی می گردد. مری بدلیل انتقال مواد غذایی، چینه دان بخاطر ذخیره موقتی غذا، پیش معده و سنگدان نیز بدلیل هضم شیمیایی و مکانیکی مواد غذایی در دستگاه گوارش پرنده دارای اهمیت می باشند. در این رابطه تاکنون تحقیقات آناتومیکی برروی بعضی پرندگان خانواده قرقاول مانند مرغ مروارید انجام نشده است. برای این مطالعه 20 عدد مرغ مروارید نر و ماده انتخاب شد و این اعضا مورد مطالعه آناتومی قرار گرفت. سپس اندازه گیری مورفومتری از اعضای مختلف لوله گوارش انجام شد. یافته های آناتومیکی در اساس مشابه ماکیان بود. ویژگی اختصاصی و متفاوت آناتومیکی مرغ شاخدار نسبت به سایر پرندگان در چینه دان و پیش معده مشاهده شد که چینه دان گلابی شکل بوده و پیش معده نیز به شکل لوله دارای انحنا بود. نتایج آزمونT student نشان داد تفاوت معناداری بین اندازه این اعضا در دو جنس وجود ندارد. نتایج حاصل از این تحقیق به عنوان اطلاعات پایه ای قابل ارائه می باشد.

آناتومی, مری, معده, مرغ مروارید