بررسی بی ثباتی سیاسی و ائتلاف های دولت سوز در مصر پسا انقلابی بر مبنای نظریه بازی ها

این مقاله در پی پاسخ به سوال چرایی بی­ثباتی در عرصه سیاسی مصر در تحولات موسوم به بهار عربی در بازه زمانی ژانویه 2011 تا کودتای ژوئن 2013 است. بر اساس نظریه کنش جمعی چالز تیلی، مدعای مقاله آن است که این بی­ثباتی ها نتیجه ائتلاف های سست و شکننده ای است که میان گروه های سیاسی مصر شکل گرفته بود. فرضیه پژوهش نیز با نظریه­ بازی­ ها مورد داوری قرار گرفته است. چهار بازیگر اصلی عرصه سیاسی مصر اخوان المسلمین، نیرو های سلفی، نیرو های لیبرال-سکولار و ارتش بر مبنای نظریه تیلی مورد شناسایی قرار گرفتند. با استفاده از نظریه بازی ها، روابط میان بازیگران عرصه سیاسی مصر بر مبنای دو استراتژی ائتلاف کردن ائتلاف نکردن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. از مجموع 16 بازی حاصل از محاسبات (چهار بازیگر و هرکدام با دو استراتژی) 12 بازی قابل قبول مورد شناسایی قرار می گیرد. نتیجه حاصل آن شد که چنان چه نیرو های نظامی و سکولار به ائتلاف با یکدیگر بپردازند، شرایط سیاسی به مرحله ثبات نزدیک می شود؛ که می توان این نتیجه را به دوره بعد از کودتا، حدفاصل سال های 2013 تا اکنون قابل اطلاق دانست. هم چنین یافته های منطبق بر نظریه بازی ها و نظریه تعادل نش متذکر این نکته می شود که ثبات مصر نیازمند تفوق سه گانه نیرو های سیاسی می باشد. از آن جا که که وزن ثبات حاصل از ائتلاف های سه گانه اخوان نیرو های سکولار نظامیون، نیرو های سلفی اخوان نظامیان و یا نیرو های سکولار اخوان سلفی به یک میزان بوده که این مسئله نشان از آن دارد که ثبات در عرصه سیاسی مصر بیشتر از نوع بازیگران دخیل در هر ائتلاف، وابسته به تعداد نیرو های دخیل در ائتلاف است.

Keywords:

ثبات سیاسی , ائتلاف سیاسی , مصر , نظریه بازی ها , کنش جمعی