محمد عباس زاده بزی - استادیارآموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت؛ دانشگاه علوم پزشکی وخدمات بهداشتی درمانی زابل، زابل، ایران
مهدی کریمی اول - کارشناس ارشد آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گلستان، ایران

 زمینه و هدف: بخش عمده ای از کنترل و درمان دیابت، بواسطه مشارکت بیمار دیابتی و از طریق خود مراقبتی انجام می شود. سواد سلامت بیانگر مراقبت بهداشتی بیمار است از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین سطح سواد سلامت  و سطح خود مراقبتی بیماران دیابتی تیپ دو مراجعه کننده به مرکز دیابت شهرستان زابل صورت گرفته است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی- تحلیلی بود که بر روی تعداد 150 بیمار دیابتی نوع دو مراجعه کننده به مرکز کنترل دیابت شهرستان زابل در سال1395 که شرایط ورود به مطالعه را داشتند انجام شد. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری ثصادفیساده انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه ای که شامل سه قسمت اطلاعات دموگرافیک و سواد سلامتی و سطح خودمراقبتی در زمینه بیماری دیابت بود، جمع آوری شد. داده ها جمع آوری شده به کمک نرم افزار SPSS نسخه 19 و آزمونهای آماری( آزمون T-TEST، ANOVA و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادند که 71/3% افراد شرکت کننده سطح سواد ناکافی و مرزی و 28/7% از سطح سواد کافی و مطلوبی برخوردار بود. همچنین یافته ها نشان دادند که بین سطح سواد سلامت با جنس، سن و شغل ارتباط معنا دار آماری وجود دارد.همچنین نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که 43درصد خودمراقبتی ناکافی، 35 درصد خودمراقبتی مرزی، 22 درصد  خودمراقبتی کافی داشتند.  آزمونهمبستگی پیرسون نشان دادکه سطح سوادسلامت کافی درافراد باسن بالاتر،بیشتربوداما نتایج مطالعه نشان دادکه بین سوادسلامت وخودمراقبتی ارتباط آماری معنی داری وجودندارد. نتیجه گیری: یافته های حاصل از این پژوهش نشان دادند که بیماران مبتلا به دیابت نوع دو سواد سلامت ناکافی داشتند و این سواد ناکافی هر ساله هزینه های زیادی را بر بیماران مبتلا به دیابت تحمیل می کند. از این جهت تولید رسانه ها و  مواد آموزشی با گویش محلی هر منطقه که بصورت ساده و قابل فهم برای تمام گروههای سنی وجنسی باشد توصیه می گردد. نوع مطالعه: مطالعه پژوهشی.

سواد سلامت, دیابت تیپ دو, رفتارهای خودمراقبتی, زابل