سید کمال میرکریمی - استادیار، دکترای آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، مرکز تحقیقات مدیریت سلامت و توسعه اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
مریم مقصودلو - مربی، کارشناسی ارشد آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
رحمان بردی اوزونی دوجی - دکترای مشاوره، مرکز تحقیقات مدیریت سلامت و توسعه اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
وحیده رئیسی - دکتری عمومی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

 زمینه و هدف: شیوع بالای فشارخون در سراسر جهان و ایجاد عوارض جدی بر ارگانهای بدن، این بیماری را به مشکل عمده بهداشتی در کلیه جوامع تبدیل نموده است. با توجه به بار بیماری زیاد ناشی از پرفشاری خون، مطالعه حاضر با هدف عوامل تعیین کننده بیماری فشارخون و تعهد به اجرای برنامه تغذیه ای بر اساس الگوی ارتقاء سلامت پندر انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی( توصیفی- تحلیلی) بر روی 420 نفر از بیماران مبتلا به پرفشاری خون تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهری گرگان انجام شد. روش نمونه گیری در این مطالعه بصورت تصادفی- خوشه ای چند مرحله ای بود. اطلاعات بر اساس پرسشنامه استاندارد مبتنی بر سازه های مدل ارتقاء سلامت پندر جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS نسخه 18 و آزمون های آماری تی مستقل، آنووا یکطرفه، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل شد. سطح معنی داری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که (91/90%) 386 نفر هیچگونه تغییر دارویی را از طرف پزشک نداشتند و (83/80 %) 352 نفر نیز هیچگونه دارویی جهت کنترل فشار خون مصرف نمی کردند. آزمونهای آماری نشان داد که تعهد به اجرای برنامه تغذیه ای با موانع درک شده (0/001=p)، خود کارآمدی (0/0010=p)، احساسات مرتبط با رفتار (0/001=p)، تعیین کننده های وضعیت (0/038=p) و عوامل بین فردی (0/001=p) ارتباط معنی داری داشت. نتیجه گیری: نمره اغلب ساز های الگوی ارتقای سلامت پندر در حد متوسط بود. لذا، طراحی مداخلات اثربخش با استفاده از تئوری ارتقاء سلامت پندر می تواند در کنترل بیماری فشار خون، سودمند باشد. نوع مطالعه: مطالعه پژوهشی.

فشار خون, احساسات, ارتقای سلامت, خودکارآمدی