معصومه ضابطی آرانی - کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی،گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات ، تهران.
آناهیتا خدابخشی کولایی - استادیار ،گروه روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه خاتم ، تهران ، ایران

زمینه و هدف: سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و توجه به مشکلات و نیازهای این مرحله یک ضرورت اجتماعی است. از جمله مشکلات رایج در این دوره نقص در حافظه و عدم شادکامی به دلیل کمبود فعالیتهای اجتماعی است. از این رو، هدف پژوهش  حاضر بررسی اثربخشی تهیه و ساخت آلبوم ­های خانوادگی بر حافظه سرگذشتی و شادکامی سالمندان می­باشد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، تحقیقی نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش سالمندان سازمان بازنشستگی شهرداری تهران در سال 1395- 1394بود.30 سالمند بر اساس ملاک های ورود انتخاب و در دو گروه آزمایشی (15n = ) و کنترل (15n = ) تخصیص تصادفی شدند.گروه آزمایش روش تهیه و ساخت آلبوم های عکس خانوادگی را در طول 10 جلسه (هفته ای یک جلسه و هر جلسه 90 دقیقه) دریافت کردند. برای جمع آوری اطلاعات پژوهش از آزمونهای معاینه مختصر وضعیت روانی(M.M.S.E) ، پرسشنامه شادکامی آکسفورد(OHI) و مصاحبه حافظه سرگذشتی (AMI) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23  انجام شد.. یافته ها: نتایج  نشان داد که، تفاوت معناداری بین نمرات حافظه سرگذشتی سالمندان قبل و بعد از تهیه و ساخت آلبوم های عکس خانوادگی وجود داشت(001/0p<) همچنین ، بین نمرات شادکامی سالمندان قبل و بعد از تهیه و ساخت آلبوم های عکس خانوادگی در گروه آزمایش تفاوت معناداری مشاهده شد(0/001p<). نتیجه گیری: تهیه و ساخت آلبوم های عکس خانوادگی تاثیر مثبت معناداری بر روی حافظه سرگذشتی و شادکامی دارند. لذا روانشناسان می توانند این روش را به عنوان رویکرد درمانی در کنار درمان های موجود در مراکز سالمندان و کانون های بازنشستگی استفاده کنند. نوع مطالعه: مطالعه پژوهشی.

حافظه سرگذشتی, شادکامی, سالمندان