کامی کابوسی - دانشیار گروه مهندسی آب، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
محمد کردجزی - مسئول کارگروه پژوهش هواشناسی کاربردی، اداره کل هواشناسی استان گلستان

به­منظور بررسی اثر عدم قطعیت خروجی مدل­های HadCM3 و ECHO-G بر پیش­بینی دمای حداقل و حداکثر، بارش و شدت خشکسالی (شاخص SPI) استان گلستان طی دوره 2045-2016 نسبت به دوره 2015-1986، خروجی این مدل­ها توسط مدل LARS-WG در 15 ایستگاه هواشناسی ریزمقیاس شد. عدم قطعیت مدل­ها به روش وزن­دهی میانگین­های مشاهداتی و نمودار جعبه­ای و تحلیل آماری داده­ها به روش آزمون­های تجزیه واریانس و مقایسه میانگین انجام گرفت. نتایج نشان داد در شبیه­سازی بارش و دما مدل HadCM3 در منطقه­های غرب و مرکز و مدل ECHO-G در منطقه شرق وزن بیشتری داشتند. در عین حال بر اساس تحلیل نمودار جعبه­ای، میزان عدم قطعیت دمای حداقل و حداکثر در بیشتر ماه­ها در دو مدل یکسان بود ولی در خصوص بارش عدم قطعیت مدل HadCM3 در اغلب ماه­ها بیشتر از مدل ECHO-G است. مطابق پیش­بینی مدل­های HadCM3 و ECHO-G، میانگین سالانه دمای حداقل به­ترتیب 5/0 و 6/1 و دمای حداکثر به­ترتیب 2/0 و 7/0 درجه سانتی­گراد افزایش خواهد یافت. همچنین این مدل­ها به­ترتیب افزایش معنی­دار بارش سالانه (9/30 میلی­متر) و کاهش غیرمعنی­دار آن (8/11 میلی­متر) را پیش­بینی کردند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مدل­سازی در مقیاس ماهانه بر درصد وقوع دوره­های نرمال و ترسالی و در مقیاس سالانه بر درصد وقوع دوره ترسالی خیلی شدید تاثیر دارد. بیشترین مساحت طبقه­های بارش سالانه استان در دوره پایه و پیش­بینی مدل ECHO-G در محدوده 550-350 میلی­متر و در پیش­بینی مدل HadCM3 در محدوده 650-450 میلی­متر مشاهده شد.

ECHO-G, HadCM3, LARS-WG, SPI, بارش, دما