محسن نیازی - استاد جامعه شناسی دانشگاه کاشان
هادی افرا - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه کاشان

  در اثر گسترش نوگرایی و نوسازی در عرصه جهانی و به دنبال آن خودآگاهی­های سرچشمه گرفته از شرایط و ویژگی­های زندگی در جهان مدرن، درحالی که قسمت اعظم جامعه ما سنتی است، قسمی از آن مدرن و قسمی دیگر پست­مدرن است. چنین وضعیتی منشا بحران هویت و به تبع آن اهمیت یافتن موضوعات مربوط به هویت و فرآیندهای هویت­یابی در جامعه­شناسی شده است. از این رو پژوهش حاضر، با هدف بازسازی معنایی ساخت هویت­ شخصی پست مدرن جوانان شهر بجنورد از روش نظریه زمینه­ای بهره ­برده است. داده­های کیفی از طریق تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری و جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از کدگذاری نظری استفاده شده است. براساس روش نمونه­گیری هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، 27 نفر از جوانان در این پژوهش شرکت کردند و اطلاعات از طریق مصاحبه عمیق گردآوری و فهم و درک آن ها نسبت به هویت­ شخصی پست مدرن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته­های به دست آمده با استفاده از نظریه زمینه­ای شامل ده مقوله عمده مصرف­محوری، نسبی­گرایی، سیالیت، تفکر بازاندیشانه، گروه مرجع، خود بیانگر باوری، هویت گزینشی، رسانه­های همگانی، رضایتمندی و سبک زندگی است. مقوله هسته این بررسی هویت شخصی پست مدرن است که سایر مقولات عمده را دربر می­گیرد. نظریه زمینه­ای به دست آمده در قالب مدل پارادایمی ارائه شده است.

هویت شخصی, پست مدرن, سیالیت, تفکر بازاندیشانه, نظریه زمینه ای