برنامه ریزی راهبردی توسعه حفاظت محیط زیست در اکوسیستم های تالابی (مطالعه موردی حوضه آبخیز تالاب قره قشلاق)
Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 313
This Paper With 127 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JISE-41-3_015
تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1398
Abstract:
تالابها یکی از با اهمیتترین اکوسیستمهای طبیعی کره زمین هستند. منطقه شکار ممنوع و تالاب قرهقشلاق از مهمترین و بزرگترین تالابهای اقماری دریاچه ارومیه و یکی از مناطق مهم پرندگان IBA در دنیا میباشد. اما متاسفانه در سالهای اخیر با توجه به فعالیتهای مخرب انسانی با مخاطرات فراوانی مواجه شده است. این پژوهش علمی- کاربردی با هدف ارائه برنامه راهبردی توسعه حفاظت محیط زیست تالاب قرهقشلاق با درنظر گرفتن شرایط و عوامل داخلی و خارجی حاکم بر منطقه و با استفاده از مدل تحلیلی SWOT به انجام رسید. بدین منظور ابتدا عوامل داخلی (نقاط ضعف و قوت) و عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدات) محیط تحت بررسی، پس از بازدید میدانی و تکمیل پرسشنامه توسط جامعه آماری و همچنین خبرگان منطقه شناسایی شدند و سپس در قالب جدولهای ارزشیابی عوامل داخلی (IFE) و ارزشیابی عوامل خارجی (EFE) نمره دهی و وزن دهی گردید. به منظور وزن دهی عوامل داخلی و خارجی از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار EXPERT CHOICE11 بهره گیری شد که ضریب ناسازگاری در تمام مراحل وزندهی کمتر از 1/0 میباشد. همچنین بر اساس نتایج ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی راهبردهای مناسب تدوین و در نهایت با استفاده از ماتریس (QSPM) راهبردها نمرهدهی و ارجحیت آنها تعیین گردید. طبق نتایج بهدست آمده 9 عامل قوت و 12 عامل ضعف بهعنوان عوامل داخلی و 6 عامل فرصت و 11 عامل تهدید به عنوان عوامل خارجی شناسایی شدند. بر اساس نتیجه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی موقعیت راهبرد تدافعی پیشنهاد شد. از بین 9 راهبرد تدافعی پیشنهادی راهبرد دوم (WT2)، یعنی راهبرد تدوین برنامه راهبردی زیستمحیطی بهمنظور پایش کیفیت و کمیت آب تالاب و کنترل انواع آلودگیها و تغییرات کاربری اراضی با کسب بالاترین امتیاز 764/2 به عنوان اولین اولویت برنامه ریزی راهبردی مهم برای حفاظت این منطقه حاصل شد. بنابراین مدیریت منطقه پیش از هر اقدامی می باید نسبت به ایجاد زمینه های توسعه رویکرد حفاظت در منطقه براساس تدوین برنامه راهبردی زیست محیطی، برنامه ریزی اساسی نماید.
Keywords:
Authors
سولماز دشتی
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
غلامرضا سبزقبائی
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
سمیرا جعفری آذر
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.