مهرداد تقیان - کارشناس سازمان آب و برق خوزستان

با توجه به کمبود و محدودیت شدید منابع آب در کشور، یکی از گام­های اساسی برای مدیریت، برنامه­ریزی و تامین آب طرح­­های موجود و توسعه در حوضه­های آبریز، نگاه ویژه به مقادیر حداکثر آبدهی مطمئن قابل تامین است. از آن­جا که رژیم جریان در حوضه­های آبریز معمولا تنظیمی بوده و تحت تاثیر سدهای مخزنی سری و موازی است، استفاده از روش­های کاربردی مناسب ضرورت دارد. در این تحقیق، به توسعه یک مدل آبدهی مبتنی بر برنامه­ریزی خطی در سیستم منابع آب سه مخزنی حوضه آبریز زهره در جنوب غرب ایران پرداخته شده است. اساس این مدل، مبتنی بر معادله­های پیوستگی ذخیره مخزن، معادله­های آبدهی در هر مخزن، معادله­های تخصیص آب و محدودیت­های ظرفیت ذخیره است که تابع هدف آن حداکثر­سازی مجموع آبدهی ماهانه قابل رهاسازی از سدهای مخزنی در یک دوره درازمدت، برای تامین نیازهای مختلف است. با پیاده­سازی مدل آبدهی، بهبود قابل ملاحظه­ای در شاخص اصلاح شده کمبود در سیستم منابع آب مورد بررسی در مقایسه با سیاست شبیه سازی استاندارد به برآورد شده است. نتایج نشان داد که در شرایط توسعه آتی، اعتماد­پذیری تامین نیازهای سیستم منابع آب زهره معادل با 83 درصد است و آبدهی مطمئن سیستم زهره معادل با 65 درصد نیازها خواهد بود.

آبدهی مطمئن, اعتماد پذیری, برنامه ریزی خطی, بهره برداری مخزن, بهینه سازی