جواد بهمنش - دانشگاه ارومیه
سعید مهدی زاده - دانشجوی دکتری مهندسی آب (آبیاری و زهکشی) دانشگاه ارومیه
توحید علیقلی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب (آبیاری و زهکشی) دانشگاه ارومیه
نگار رسولی مجد - دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب دانشگاه ارومیه

تابش خورشیدی یکی از عوامل ضروری در برنامه ریزی آبیاری، چرخه هیدرولوژیکی، مدل های شبیه ساز عملکرد گیاه و برآورد تبخیر-تعرق مرجع می باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی دقت مدل های برآورد تابش خورشیدی و تاثیر آنها بر تبخیر-تعرق مرجع می­باشد. برای این منظور از داده­های هواشناسی چهار ایستگاه سینوپتیک ارومیه، تکاب، سلماس و مهاباد در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه در مقیاس روزانه استفاده گردید. تابش خورشیدی توسط هفت مدل هارگریوز-سامانی، آلن، خودکالیبراسیون، سامانی­، آناندال­، بریستف-کمپبل و آنگستروم-پرسکات برآورد گردید. سپس مقادیر به­دست آمده در معادله فائو-پنمن-مانتیث، برای تخمین تبخیر-تعرق مرجع مورد استفاده قرار گرفت. به منظور ارزیابی دقت مدل­ها، از شاخص­های آماری ریشه میانگین مربعات خطا، متوسط خطای بایاس و ضریب تبیین استفاده شد. نتایج ارزیابی مدل­ها نشان داد که مدل آنگستروم-پرسکات دارای بهترین عملکرد و مدل سامانی ضعیف­ترین روش در ایستگاه های منطقه مورد مطالعه بود. متوسط مقادیر ریشه میانگین مربعات خطا برای مدل­های آنگستروم-پرسکات و سامانی در منطقه مطالعاتی به ترتیب برابر 48/0 و 43/1 میلی متر بر روز به­دست آمد.

تابش خورشیدی, ساعات آفتابی, مدل های تجربی, هواشناسی