حسین سلج محمودی - دانش آموخته دکتری رشته سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران.
محمود شفاعی بجستان - استاد دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

     به علت وقوع جریان های ثانویه و حلزونی شکل در محدوده قوس های رودخانه، آبشستگی در محل پنجه ساحل و رسوب­گذاری در محل قوس داخلی باعث تغییرات شدید مرفولوژی رودخانه می گردد. برای مدیریت رسوب در قوس ها تاکنون روش های مختلفی معرفی شده­اند که سازه­های مربوطه عموما در بستر رودخانه نصب می­شوند که خود باعث تشکیل حفره جدیدی در اطراف سازه می شوند. در مطالعه حاضر روش جدیدی به صورت آزمایشگاهی بررسی شده است که در تراز بالاتر از بستر نصب می شود.مدل فیزیکی از قوس جنگیه واقع در جنوب اهواز ساخته شد و تعداد هفت صفحه غوطه ور در بازه ای از قوس که بیشترین عمق آبشستگی در آن مشاهده شده است نصب گردید.  صفحات در فواصل مختلف صفر، 3، 6، 9، 12 و 15 سانتی­متراز ساحل خارجی نصب شدند. هر حالت نصب صفحات در شرایط عدد فرود 2/0 (معادل عدد فرودی است که در قوس جنگیه در دبی سیل با دوره بازگشت دو ساله به­وقوع می پیوند) آزمایش گردید. توپوگرافی بستر برای هر گزینه رسم و با آزمایش شاهد(بدون نصب صفحات) مقایسه گردید. نتایج نشان نشان دادند که چاله آبشستگی از ساحل خارجی دور شده است. صفحات نصب شده در فاصله دو برابر طول صفحه بهترین نتیجه را دادند و باعث شدند که حداکثر عمق آبشستگی تا 70 درصد کاهش یابد.

رودخانه, قوس, فرسایش ساحل, صفحات غوطه ور